Mẫu kịch bản chương trình họp lớp, kịch bản họp lớp cấp 2, cấp 3, đại học, họp lớp sau 20 năm, 30 năm khi ra trường Thông qua rất nhiều lần tổ chức các cuộc họp lớp khác nhau, chúng tôi đã tổng hợp, sửa đổi và đưa ra những mẫu biên bản họp lớp hấp dẫn Đề thi kiểm tra Vật lý - Thi thử THPT Quốc gia - 40 câu hỏi trắc nghiệm thuộc [Năm 2022] Đề thi thử môn Vật lý THPT Quốc gia có lời giải (Đề số 9) Ban đại diện cha mẹ học sinh; Kế hoạch giáo dục. Thời khóa biểu; Thi - Kiểm tra; Văn bản - Công văn. Thông báo, phổ biến; Văn bản Phòng GD&ĐT; Tin tức - Sự kiện. Hoạt động - Sự kiện; Hoạt động Đội TNTP HCM; Thư viện ảnh. Ảnh; Hoạt động chuyên môn; Hoạt động ngoài 88 ĐỀ VĂN CẢM THỤ LỚP 5 I. Thế nào là cảm thụ văn học? Cảm thụ văn học là sự cảm nhận những giá trị nổi bật, những điều sâu sắc, tế nhị và đẹp đẽ của văn học thể hiện trong tác phẩm (cuốn truyện, bài văn, Đề 88: Viết về ngờimẹ, nhà thơ TrầnQuốc Minh day cam thu van hoc lop 5. 39 ; 16 ; 135 ; 90 đề cảm thụ văn học lớp 5. 22 cash. Bạn có thể tải về tập tin thích hợp cho bạn tại các liên kết dưới đề cảm thụ văn học lớp 5 có gợi ý giới thiệu tới quý giáo viên và các em học sinh những đề văn cảm thụ hay trong chương trình học lớp 5, giúp các em chuẩn bị và ôn luyện kiến thức hiệu quả. Mời các em tải những bài văn mẫu hay lớp 5 này về và tham thêm các thông tin về 88 đề cảm thụ văn học lớp 5 có Gợi ý I. Thế nào là cảm thụ văn học? Cảm thụ văn học là sự cảm nhận những giá trị nổi bật, những điều sâu sắc, tế nhị và đẹp đẽ của văn học thể hiện trong tác phẩm cuốn truyện, bài văn, bài thơ. hay một bộ phận của tác phẩm đoạn văn , đoạn chí một từ ngữ có giá trị trong câu văn, câu thơNhư vậy, cảm thụ văn học có nghĩa là khi đọc nghe một câu chuyện, một bài thơ. ta không những hiểu mà còn phải xúc cảm, tưởng tượng và thật sự gần gũi, “nhập thân” với những gì đã đọc. Để có được năng lực cảm thụ văn học sâu sắc và tinh tế, cần có sư say mê, hứng thú khi tiếp xúc với thơ văn; chịu khó tích lũy vốn hiểu biết về thực tế cuộc sống và văn học; nắm vững kiến thức cơ bản về tiếng Việt phục vụ cho cảm thụ văn Cách viết một đoạn bài cảm thụ văn họca. Đọc kỹ đề bài, nắm chắc yêu cầu của bài tập phải trả lời được điều gì? Cần nêu bật được ý gì?.b. Đọc và tìm hiểu về câu thơ câu văn hay đoạn trích được nêu trong bài Dựa vào yêu cầu cụ thê của bài tập để tìm hiểu, ví dụ cách dùng từ đặt câu; cách dùng hình ảnh, chi tiết; cách sử dụng biện pháp nghệ thuật quen thuộc như so sánh, nhân hóa, điệp giúp em cảm nhận được nội dung, ý nghĩa gì đẹp đẽ, sâu sắc.c. Viết đoạn văn về cảm thụ văn học khoảng 5-7 dòng hướng vào yêu cầu của đề bài. Đoạn văn có thể bắt đầu bằng một câu “mở đoạn” để dẫn dắt người đọc hoặc trả lời thẳng vào câu hỏi chính; tiếp đó, cầnnêu rõ các ý theo yêu cầu của đề bài; cuối cùng, có htể “kết đoạn” bằng một câu ngắn gọn để “gói” lại nội dung cảm thụ Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "88 đề văn cảm thụ lớp 5", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên88 Đấ̀ VĂN CẢM THỤ LỚP 5 I. Thế nào là cảm thụ văn học? Cảm thụ văn học là sự cảm nhận những giá trị nổi bật, những điều sâu sắc, tế nhị và đẹp đẽ của văn học thể hiện trong tác phẩm cuốn truyện, bài văn, bài thơ... hay một bộ phận của tác phẩm đoạn văn , đoạn thơ...thậm chí một từ ngữ có giá trị trong câu văn, câu thơ Như vậy, cảm thụ văn học có nghĩa là khi đọc nghe một câu chuyện, một bài thơ... ta không những hiểu mà còn phải xúc cảm, tưởng tượng và thật sự gần gũi, “nhập thân” với những gì đã đọc... Để có được năng lực cảm thụ văn học sâu sắc và tinh tế, cần có sư say mê, hứng thú khi tiếp xúc với thơ văn; chịu khó tích lũy vốn hiểu biết về thực tế cuộc sống và văn học; nắm vững kiến thức cơ bản về tiếng Việt phục vụ cho cảm thụ văn học. II. Cách viết một đoạn bài cảm thụ văn học Đọc kỹ đề bài, nắm chắc yêu cầu của bài tập phải trả lời được điều gì? Cần nêu bật được ý gì?... Đọc và tìm hiểu về câu thơ câu văn hay đoạn trích được nêu trong bài Dựa vào yêu cầu cụ thê của bài tập để tìm hiểu, ví dụ cách dùng từ đặt câu; cách dùng hình ảnh, chi tiết; cách sử dụng biện pháp nghệ thuật quen thuộc như so sánh, nhân hóa, điệp ngữ...đã giúp em cảm nhận được nội dung, ý nghĩa gì đẹp đẽ, sâu sắc. Viết đoạn văn về cảm thụ văn học khoảng 5-7 dòng hướng vào yêu cầu của đề bài. Đoạn văn có thể bắt đầu bằng một câu “mở đoạn” để dẫn dắt người đọc hoặc trả lời thẳng vào câu hỏi chính; tiếp đó, cầnnêu rõ các ý theo yêu cầu của đề bài; cuối cùng, có htể “kết đoạn” bằng một câu ngắn gọn để “gói” lại nội dung cảm thụ Nắm vững yêu cầu về cảm thụ văn học ở tiẻu học, kiên trì tập luyện từng bước từ dễ đến khó, nhất định học sinh sẽ viết được những đoạn văn hay về cảm thụ văn học, sẽ có được năng lực cảm thụ văn học tốt để phát hiện biết bao điều đáng quý trong văn học và cuộc sống của chúng ta. Đề 1 Trong bài Dừa ơi! Tiếng Việt5 , tập một, nhà thơ Lê Anh Xuân có viết “Dừa vẫn đứng hiên ngang cao vút Lá vẫn xanh rất mực dịu dàng Rễ dừa cắm sâu vào lòng đât, Như dân làng bám chặt quê hương.” Em hãy cho biết hình ảnh cây dừa trong đoạn thơ trên nói lên những điều gì đẹp đẽ về người dân miền Nam trong kháng chiến chống Mỹ? BàI LàM Trong khổ thơ trên trích trong bài Dừa ơi của nhà thơ Lê Anh Xuân, ta thấy tác giả như muốn thông qua hình tượng cây dừa để ca ngợi phẩm chất kiên cường, anh dũng, hiên ngang, tự hào trong chiến đấu của người dân miền Nam. Đồng thời tác giả cũng muốn nói lên phẩm chất trong sáng, thủy chung, dịu dàng, đẹp đẽ trong cuộc sống và ý chí kiên cường bám trụ, gắn bó chặt chẽ với mảnh đất quê hương mình của người dân miền Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Đề 2 Tả cảnh đẹp Sa Pa, nhà văn Nguyễn Phan Hách đã viết “Thoắt cái, lác đác lá vàng rơi trong khoảnh khắc mùa thu. Thoắt cái, trắng long lanh một cơn mưa tuyết trên những cành đào, lê, mận. Thoắt cái, gió xuân hây hẩy nồng nàn với những bông hoa lay ơn màu đen nhung hiếm quý.” Đường đi Sa Pa- Tiếng Việt 4, tập một, 1995 Em có nhận xét gì về cách dùng từ, đặt câu ở đoạn văn trên? Nêu tác dụng của cách dùng từ, đặt câu đó. BàI LàM Có lẽ chưa có tác giả nào tả cảnh Sa Pa lại đẹp đẽ, tinh tế và sống động như nhà văn Nguyễn Phan Hách. Tác giả đã khéo léo sử dụng biện pháp nghệ thuật đảo ngữ để nhấn mạnh, để làm nổi bật vẻ đẹp nên thơ của cảnh sắc thiên nhiên và thời tiết ở Sa Pa. Đồng thời điệp từ “thoắt cái” tạo cho chúng ta cái cảm xúc đột ngột, ngỡ ngàng trước sự thay đổi nhanh chóng của thời tiết ở Sa Pa. Sự thay đổi nhanh chóng đến mức bất ngờ ấy khiến người đọc như lạc vàc một tiên cảnh vậy. Đề 3 Trong bài Bóc lịch Tiếng Việt 2, tập hai., 1995 nhà thơ Bế Kiến Quốc có viết “Ngày hôm qua ở lại Trong vở hồng của con Con học hành chăm chỉ Là ngày qua vẫn còn...” Nhà thơ muốn nói với em điều gì qua đoạn thơ trên? BàI LàM Trong đoạn thơ trên, nhà thơ Bế Kiến Quốc như muốn nói với chúng ta rằng Ta học hành chăm chỉ thì trong cuốn vở hồng đẹp đẽ của chúng ta sẽ được ghi lại những điểm mười do chính những kiến thức mà ngày đêm ta miệt mài học tập. Bởi vậy có thể nói Ngày hôm qua tuy đã qua đi nhưng sẽ được nhắc đến khi ta có những kiến thức, có những thành quả mà “ngày hôm qua” ta đã tích lũy được. Đề 4 BóNG MÂY Hôm nay trời nắng như nung Mẹ em đi cấy phơi lưng cả ngày Ước gì em hóa đám mây Em che cho mẹ suốt ngày bóng râm Thanh Hào Đọc bài thơ trên, em thấy có những nét gì đẹp về tình cảm của người con đối với mẹ? BàI LàM Đọc bài thơ trên, ta thấy tình cảm của người con đối với mẹ mình thật đẹp đẽ và thật đáng quý cảm đó được thể hiện qua sự cảm thông với những việc làm vất vả của mẹ như phơi lưng đi cấy dưới cái nóng như nung và sự ước mong được góp phần làm cho mẹ đỡ vất vả trong công việc Hóa thành đám mây để che cho mẹ suốt ngày bóng râm, giúp mẹ làm việc trên đồng mát mẻ, khỏi bị nắng nóng. Đó là một tình thương vừa sâu sắc, vừa cụ thể và thiết thực của người con đối với mẹ. Đề 5 Trong bài Vàm Cỏ Đông Tiếng Việt 3, tập một, nhà thơ Hoài Vũ có viết “Đây con sông như dòng sữa mẹ Nước về xanh ruộng lúa, vườn cây Và ăm ắp như lòng người mẹ Chở tình thương trang trải đêm ngày.” Đọc đoạn thơ trên, em cảm nhận được vẻ đẹp đáng quý của dòng sông quê hương như thế nào? BàI LàM Nếu như ai cũng có một dòng sông thì chắc sẽ chạnh lòng thương nhớ khi đọc bài thơ “Vàm Cỏ Đông” của nhà thơ Hoài Vũ. Bởi dòng sông quê hương không những là nơi nô đùa, ngụp lặn của con trẻ mà còn đưa nước về tắm mát cho ruộng lúa, nương khoai, cho những khu vườn bạt ngàn cây trái như chính dòng sữa ngọt ngào của mẹ nuôi dưỡng các con từ thửa lọt lòng. Không những thế mà dòng nước ăm ắp như tấm lòng người mẹ tràn đầy yêu thương, sẵn sàng chia sẻ tấm lòng mình cho những đứa con và cho hết thảy mọi người. Đề 6 Trong bài Cô giáo lớp em Tiếng Việt 2, tập một, nhà thơ Nguyễn Xuân Sanh có viết “Cô dạy em tập viết Gió đưa thoảng hương nhài Nắng ghé vào cửa lớp Xem chúng em học bài” Em hãy cho biết khổ thơ trên đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì nổi bật? Biện pháp nghệ thuật đó giúp em thấy được điều gì đẹp đẽ ở các bạn học sinh? BàI LàM Trong khổ thơ trên, tác giả đã dùng biện pháp nghệ thuật nhân hóa để cho ta thấy được tinh thần học tập rất chăm chỉ của các bạn học sinh. Sự chăm chỉ, miệt mài học tập của các bạn không những làm vui lòng ông bà, cha mẹ mà còn làm cho cảnh vật xung quanh nắng cũng muốn ngừng đùa nghịch để ghé vào cửa lớp xem các bạn học bài. Đề 7 Trong bài Việt Nam thân yêu Tiếng Việt 4, tập một, nhà thơ Nguyễn Đình Thi có viết “Việt Nam đất nước ta ơi! Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn Cánh cò bay lả rập rờn, Mây mờ che đỉnh Trường Sơn sớm chiều” Đọc đoạn thơ trên, em cảm nhận được những điều gì về đất nước Việt Nam? BàI LàM Đất nước Việt Nam ta hiện ra trong khổ thơ trên của nhà thơ Nguyễn Đình Thi thật giàu đẹp và đáng yêu, thật nên thơ và hùng vĩ. Sự giàu đẹp và đáng yêu đó đựoc thể hiện qua những hình ảnh Biển kúa mênh mông hứa hẹn một sự no đủ, cánh cò bay lả rập rờn thật thanh bình, giản dị và đáng yêu. Sự hùng vĩ và nên thơ được thể hiện qua hình ảnh đỉnh Trường Sơn cao vời vợi sớm chiều mây phủ. Đất nước Việt Nam ta tươi đẹp biết nhường nào! Đề 8 Kết thúc bài Tre Việt Nam Tiếng Việt 5, tập một , mhà thơ Nguyễn Duy viết “Mai sau, Mai sau, Mai sau, Đất xanh tre mãi xanh màu tre xanh.” Em hãy cho biết những câu thơ trên nhằm khẳng định điều gì? Cách diễn đạt của nhà thơ có gì độc đáo, góp phần khẳng định điều đó? BàI LàM Những câu thơ kết thúc bài “Tre Việt Nam” của nhà thơ Nguyễn Duy nhằm khẳng định một màu xanh vĩnh cửu của tre Việt Nam, sức sống bất diệt của con người Việt Nam, truyền thống cao đẹp của con người Việt Nam. Nhà thơ đã khéo léo thay đổi cách ngắt nhịp, ngắt dòng và điệp ngữ ’ mai sau” góp phần gợi cảm xúc về thời gian và không gian như mở ra vô tận tạo bao ý thơ âm vang, bay bổng và đem đến cho người đọc những liên tưởng thật phong phú. Từ “xanh” được nhắc lại 3 lần trong dòng thơ với sự kết hợp khác nhau xanh tre/ xanh màu / tre xanh tạo những nét nghĩa đa dạng, phong phú và khẳng định sự trường tồn của màu sắc, của sức sống dân tộc. Đề 9 Trong bài Về thăm nhà Bác Tiếng Việt 5, tập một , nhà thơ Nguyễn Đức Mậu viết “Ngôi nhà thuở Bác thiếu thời nghiêng nghiêng mái lợp bao đời nắng mưa Chiếc giường tre quá đơn sơ Võng gai ru mát những trưa nắng hè.” Em hãy cho biết Đoạn thơ giúp ta cảm nhận được điều gì đẹp đẽ, thân thương? BàI LàM Đọc đoạn thơ trên, nhà thơ Nguyễn Đức Mậu đã cho chúng ta thấy hình ảnh ngôi nhà của Bác- nơi Bác được sinh ra và đã trải qua những ngày thơ ấu ở quê Bác thật đơn sơ và giản dị như bao nhiêu ngôi nhà khác ở làng quê Việt Nam. Mái tranh nghiêng nghiêng trải bao mùa mưa nắng, chiếc giường tre, chiếc võng gai thật mộc mạc đơn sơ. Sống trongngôi nhà bình dị đó, Bác đã được ấp ủ, che chở, vỗ về bởi tình cảm yêu thương của gia đình võng gai ru mát những trưa nắng hè và có lẽ cũng chính nơi đó đã khởi nguồn cho những chí hướng lớn lao, vĩ đại sau này của Bác Đề 10 Trong bài thơ Con cò, nhà thơ Chế Lan Viên có viết “Con dù lớn vẫn là con của mẹ Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con” Hai dòng thơ trên đã giúp em cảm nhận được ý nghĩa gì đẹp đẽ? BàI LàM Đọc hai câu thơ trên, nhà thơ Chế Lan Viên cho chúng ta thấy tình yêu thương của mẹ dành cho con thật vĩ đại, thiêng liêng như mạch nước nguồn không bao giờ vơi cạn. Dù con đã lớn khôn, dù đã đi hết cuộc đời, sống trọn cả cuộc đời thì tình thương của mẹ đối với con vẫn còn sống mãi, vẫn dõi theo bên con để lo lắng, để quan tâm, để giúp đỡ, tiếp sức mạnh cho con vươn lên trong cuộc sống. Có thể nói tình thương của mẹ dành cho con là một tình thương bất tử. Phần I Một số đề cảm thụ văn học Lớp 5 và gợi ý làm bài Đây chỉ là những ý chính trong nội dung cảm thụ, yêu cầu em phải biết viết những ý chính trên thành một, hai đoạn văn hoàn chỉnh, có câu Mở, câu Kết và phần Thân đoạn rõ ràng và hay, chứ không được chỉ chép y nguyên những gợi ý đó. Câu 1 Trong bài Mùa thu mới, nhà thơ Tố Hữu viết Yêu biết mấy những dòng sông bát ngát Giữa đôi bờ dào dạt lúa ngô non Yêu biết mấy, những con đường ca hát Qua công trường mới dựng mái nhà son! Theo em, khổ thơ trên đã bộc lộ cảm xúc của tác giả trước những vẻ đẹp gì trên đất nước chúng ta? Gợi ý Qua khổ thơ tác giả đã bộc lộ cảm xúc mạnh mẽ của mình trước những cảnh đẹp của quê hương, đất n ... và hấp dẫn biết bao. Đề 77 Trong bài Vàm Cỏ Đông nhà thơ Hoài Vũ có viết. “Đây con sông như dòng sữa mẹ Nước về xanh ruộng lúa vườn cây Và ăm ắp như lòng người mẹ Trở tình thương trang trải đêm ngày” Em cảm nhận được điều gì qua đoạn thơ về dòng sông quê hương ? Gợi ý - Nghệ thuật Biện pháp so sánh + So sánh dòng sông với dòng sữa mẹ. Dòng sông tưới nước cho vườn cây xanh tốt mượt mà cũng như dòng sữa mẹ đã nuôi con khôn lớn. + So sánh nước sông với tấm lòng người mẹ. Nước sông đầy ăm ắp như lòng mẹ rộng lớn mênh mông luôn hy sinh tất cả cho các con. - Nội dung + Nói lên tầm quan trọng của dòng sông quê hương. + Nói lên tình cảm gắn bó thân thiết giữa dòng sông quê hương với tác giả. Từ đó làm ta thêm yêu quý và gắn bó với dòng sông quê hương Đề 78 Trong bài Hoàng hụn trờn sụng Hương Tiếng việt 5, tập một cú đoạn tả cảnh như sau Phớa bờn sụng, xúm Cồn Hến nấu cơm chiều, thả khúi nghi ngỳt cả một vựng tre trỳc. Đõu đú, từ sau khỳc quanh vắng lặng của dũng sồng, tiếng lanh canh của thuyền chài gỡ những mẻ cỏ cuối cựng truyền đi trờn mặt nước, khiến mặt sụng nghe như rộng hơn theo Hoàng Ngọc Phủ Tường Em hóy cho biết Đoạn văn trờn cú những hỡnh ảnh và õm thanh nào cú sức gợi tả sinh động? Gợi tả được điều gỡ? -Hỡnh ảnh cú sức gợi tả sinh động Khúi nghi ngỳt cả một vựng tre trỳc khi xúm Cồn Hến nấu cơm chiều- gợi tả vẻ ấm ỏp, bỡnh yờn của người dõn thụn xúm ven sụng; giỳp người đọc tưởng tượng ra bức tranh thuỷ mặc đơn sơ nhưng cú cả một khụng gian rộng rói khúi bay lờn bầu trời, tre trỳc và rộng nước trờn mặt đất. -Âm thanh cú sức gợi tả sinh động Tiếng lanh canh của thuyền chài gỡ những mẻ cỏ cuối cựng truyền đi trờn mặt nước ở đõu đú sau khỳc quanh vắng lặng của dũng sụng đường như cú sức õm vang xa rộng trong khung cảnh tĩnh lặng, khiến tỏc giả cú cảm giỏc mặt sụng nghe như rụng hơn, gợi cho người đọc cảm nhận được vẻ thanh bỡnh và nờn thơ của một buổi chiều trờn sụng Hương. Đề 79 “Hiên tây xanh mát bóng râm Đơn sơ cây ổi cứ ngầm đơm hoa Quả tơ nấp dưới là già Để sang thu bỗng oà ra ngọt ngào” Vườn nhà -Tố Hữu Nêu nhận xét của em về nghệ thuật miêu tả trong đoạn thơ trên .với cách miêu tả ấy, nhà thơ đã giúp em cảm nhận được hình ảnh cây ổi đẹp như thế nào ? Gợi ý - Nghệ thuật miêu tả 1đ + Hình ảnh , màu sắc rất dịu nhẹ, khiêm nhường xanh mát bóng râm, đơn sơ cây ổi, ngầm đơm hoa, quả tơ nấp dưới là già... + Những sự vật cây ổi vẫn ẩn chứa 1 sức sống , vẫn phát triển sinh sôi mạnh mẽ ngầm đơm hoa, quả tơ nấp dưới là già chứa đựng hương thơm, vị ngọt. - Cảm nhận của em 1đ Qua sự miêu tả mang tính nghệ thuật của nhà thơ, hình ảnh cây ổi hiện lên rất đẹp trong tâm tưởng người đọc. Cây ổi có sức sống âm thầm nhưng mạnh mẽ , mang lại hoa thơm quả ngọt cho đời. Đề 80 Trong bài Con Cũ, nhà thơ Chế Lan Viờn cú viết 4 đ Con dự lớn vẫn là con của mẹ Đi hết đời lũng mẹ vẫn theo con Đồng chớ cảm nhận được điều đẹp đẽ và sõu sắc ở 2 cõu thơ trờn? Gợi ý - Tỡnh cảm yờu thương của người mẹ dành cho con thật to lớn và khụng bao giờ vơi cạn. Dự con đó khụn lớn, “dự cú đi hết đời” thỡ tỡnh thương của mẹ đối với con như vẫn cũn sống mói, vẫn theo con để quan tõm, lo lắng, giỳp đỡ con, tiếp thờm cho con sức mạnh. Cú thể núi đú chớnh là tỡnh thương bất tử mà người mẹ dành cho con. Đề 81 Trong bài “Tiếng chim buổi sáng”, nhà thơ Định Hải viết Tiếng chim lay động lá cành Tiếng chim đánh thức chồi xanh dậy cùng. Tiếng chim vỗ cánh bầy ong Tiếng chim tha nắng rải đồng vàng thơm. Theo đồng chí, nhà thơ đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì để miêu tả tiếng chim buổi sáng? Biện pháp nghệ thuật đó giúp chúng ta cảm nhận được tiếng chim buổi sáng có ý nghĩa như thế nào? Gợi ý Tác giả đã sử dụng biện pháp nhân hoá để miêu tả tiếng chim buổi sáng chú ý Các động từ lay, đánh thức gợi cho ta nghĩ đến những hoạt động của con người. 1 điểm Biện pháp nhân hoá giúp ta cảm nhận được tiếng chim buổi sáng có ý nghĩa thật sâu sắc Tiếng chim không chỉ làm cho sự vật xung quanh trở nên đầy sức sống lay động lá cành, đánh thức chồi xanh mà còn thôi thúc chúng đem lại những lợi ích thiết thực cho mọi người vỗ cánh bầy ong đi tìm mật cho đời, tha nắng rải đồng vàng thơm- làm nên những hạt lúa vàng nuôi sống con người. 1,5 điểm Đề 82 Đọc khổ thơ sau " Vườn em có một luống khoai Có hàng chuối mật với hai luống cà Em trồng thêm một cây na Lá xanh vẫy gió như là gọi chim" Vườn em - Trần Đăng Khoa Dòng thơ cuối của khổ thơ trên có những hình ảnh sinh động nào? Theo em, bằng cách nào nhà thơ đã tạo nên những hình ảnh sinh động ấy? Em hãy ghi lại những cảm nghĩ của mình thông qua một đoạn viết ngắn từ 7 đến 8 câu văn. Gợi ý Học sinh chỉ ra được hình ảnh sinh động trong câu thơ cuối vẫy gió, gọi chim được nhà thơ tạo nên bằng cách nhân hoá, so sánh Lá xanh vẫy gió như là gọi chim bằng một đoạn viết ngắn của mình với cảm xúc được bộc lộ một cách hồn nhiên, chân thực. Tuỳ mức độ viết bài của HS mà giám khảo đánh giá cho từ 0 đến 1,5 điểm Đề 83 Trong bài Vờ` thăm nhà Bỏc, nhà thơ Nguyễn Đức Mậu cú viết “ Ngụi nhà Bỏc ở thiếu thời Nghiờng nghiờng mỏi lợp bao đời nắng mưa Chiếc giường tre quỏ đơn sơ Vừng gai ru mỏt những trưa nắng hố.” Em hóy cho biết, đoạn thơ giỳp ta cảm nhận được điều gỡ đẹp đẽ và thõn thương? * Yờu cầu cụ thể - Rừ ý cơ bản sau + Tỏc giả tả về vẻ đẹp mộc mạc, đơn sơ, bỡnh dị của ngụi nhà của Bỏc lỳc thiếu thời cũng như bao ngụi nhà ở làng quờ Việt nam. Thấy được ngụi nhà của Bỏc thật gần gũi, chan hoà với cảnh vật quờ hương. Sống trong ngụi nhà đú, Bỏc Hồ được lớn lờn trong tỡnh yờu thương của gia đình vừng gai ru mỏt những trưa nắng hố, + Chỉ ra và hiểu rừ ý nghĩa của cỏc yếu tố nghệ thuật cú trong đoạn thơ - Biện phỏp đảo ngữ “nghiờng nghiờng mỏi lợp” - Biện phỏp nhõn hoỏ “Vừng gai ru mỏt những trưa nắng hố.”. Đề 84 “ Phượng không phải là một đóa, không phải vài cành, phượng đây là cả một loạt, cả một vùng, cả một góc trời đỏ rực Người ta quên đóa hoa, chỉ nghĩ đến cây, đến hàng, đến những tán lớn xòe ra, trên đậu khít nhau muôn ngàn con bướm thắm” Trích Hoa học trò – Xuân Diệu Để diễn tả số lượng rất lớn của hoa phượng trong đoạn văn trên, tác giả đã dùng những biện pháp nghệ thuật nào? Hãy nêu cảm xúc của em về hoa phượng. Gợi ý Tác giả đã miêu tả hoa phượng với những biện pháp tu từ khéo léo, tài tình. Những điệp từ điệp ngữ có tính chất tăng tiến gây ấn tượng mạnh mẽ cho người đọc Phượng không phải một đóa, không phải vài cành. đỏ rực. Tác giả còn sử dụng câu khẳng định nhằm diễn tả phượng nhiều vô kể đến nỗi người ta quên đi đóa hoa mà chỉ nghĩ đến cây, hàng, những tán lớn.. Yêu cầu học sinh viết được những cảm xúc của mình một cách tự nhiên, chân thực. Ví dụ Nói đến hoa Phượng là nói đến tuổi học trò. Hoa Phượng nở báo hiệu mùa thi đã tới. Hoa phượng nở là kết quat tốt đẹp của chúng em sau bao ngày học tập vất vả. Hoa Phượng nở chúng em sẽ được nghỉ hè với những cuộc chia tay đầy lưu luyến Đề 85 Đọc đoạn thơ “Ngỗng không chịu học Khoe biết chữ rồi Vịt đưa sách ngược Ngỗng cứ tưởng xuôi Cứ giả đọc nhẩm Làm vịt phì cười Vịt khuyên một hồi - Ngỗng ơi! Học! Học!” Phạm Hổ Theo em, điều gì đã tạo nên sự hấp dẫn của đoạn thơ? Hãy bộc lộ cảm nghĩ của mình bằng một đoạn văn ngắn từ 7 đến 8 câu. Học sinh nêu được cảm nhận của mình khi đọc đoạn thơ thông qua hai tín hiệu nội dung và nghệ thuật bằng một đoạn viết ngắn có cấu trúc chặt chẽ, cảm xúc hồn nhiên chân thực, đảm bảo các ý cơ bản sau + Nội dung Đoạn thơ giới thiệu một buổi học đầy thú vị và vui nhộn của hai bạn Ngỗng và Vịt hai con vật đã được nhân hoá , có ý chê bai anh chàng Ngỗng lười học nhưng hay khoe khoang khoác lác. Đồng thời, qua đoạn thơ , tác giả cũng muốn nhắn nhủ những cô cậu học trò yêu quý của mình không nên lười học để trở thành những học giỏi, những người con ngoan. + Nghệ thuật Tác giả đã rất thành công trong việc sử dụng biện pháp nghệ thuật nhân hoá được thể hiện ở các động từ dùng để chỉ hoạt động của người. Nhờ có biện pháp nhân hoá ấy đã làm cho những con vật trở nên sinh động có hồn người, chúng như những người bạn nhí nhảnh, vô tư, ngộ nghĩnh rất đáng yêu và rất gần gũi với tuổi thơ em. Đề 86 Đọc đoạn thơ sau “Cỏ giấu mầm trong đất Chờ một ngày đông qua Lá bàng như giấm lửa Suốt tháng ngày hanh khô Búp gạo như thập thò Ngại ngần nhìn gió bấc Cánh tay xoan khô khốc Tạo dáng vào trời đông.” Đoạn thơ trên tác giả đã dùng biện pháp nghệ thuật gì mà hay đến thế? Em hãy viết đoạn văn ngắn từ 6 đến 8 câu ghi lại cảm xúc của em khi đọc đoạn thơ đó. Đề 87 Viết về người mẹ, nhà thơ Trương Nam Hương có những câu thơ sau Thời gian chạy qua tóc mẹ Một màu trắng đến nôn nao Lưng mẹ cứ còng dần xuống Cho con ngày một thêm cao Mẹ ơi trong lời mẹ hát Có cả cuộc đời hiện ra Lời ru chấp con đôi cánh Lớn rồi con sẽ bay qua” Trích Trong lời mẹ hát Theo em, đoạn thơ trên đã bộc lộ những cảm xúc và suy nghĩ gì của tác giả? Gợi ý Đoạn thơ bộc lộ những cảm xúc, suy nghĩ về người mẹ. Hình ảnh mái tóc mẹ bạc trắng vì thời gian làm tác giả thấy xúc động đến “nôn nao”. ý đối lập với hai câu thơ “Lưng mẹ cứ còng dần xuống/ Cho con ngày một thêm cao” như muốn bộc lộ suy nghĩ và lòng biết ơn của tác giả đối với mẹ. Mẹ đem đến cho con cả cuộc đời, trong lời hát mẹ chắp cho con đôi cánh để lớn lên con sẽ bay xa. Những cảm xúc và suy nghĩ của tác giả và người mẹ thật đẹp đẽ biết bao. Đề 88 Viết về ngườimẹ, nhà thơ TrầnQuốc Minh đã có những hình ảnh so sánh rất hay trong bài thơ Mẹ Những ngôi sao thức ngoài kia Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con. Đêm nay con ngủ giấc tròn Mẹ là ngọn gió của con suốt đời. Hãy cho biết Những hình ảnh so sánh trong đoạn thơ đã giúp em cảm nhận được điều gì đẹp đẽ ở người mẹ kính yêu. Gợi ý Những hình ảnh so sánh Những ngôi sao thức ngoài kia Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con. Giúp em cảm nhận được, người mẹ rất thương con, mẹ có thể thức thâu đêm suốt sáng để canh cho con ngủ ngon giấc ; hơn cả những ngôi sao " Thức" soi sáng trong đêm, bởi vì khi trời sáng thì sao cũng không thể thức được nữa. Đêm nay con ngủ giấc tròn Mẹ là ngọn gió của con suốt đời. Cho ta thấy mẹ còn đem đến ngọn gió mát trong đêm hè, giúp cho con ngủ say giấc tròn ; có thể nóimẹ là người luôn đem đến cho con những điều tót đẹp trong suốt cuộc đời ngọn gió của con suốt đời Ngày đăng 23/01/2015, 1600 1 88 ĐỀ VĂN CẢM THỤ LỚP 5 I. Thế nào là cảm thụ văn học? Cảm thụ văn học là sự cảm nhận những giá trị nổi bật, những điều sâu sắc, tế nhị và đẹp đẽ của văn học thể hiện trong tác phẩm cuốn truyện, bài văn, bài thơ hay một bộ phận của tác phẩm đoạn văn , đoạn thơ thậm chí một từ ngữ có giá trị trong câu văn, câu thơ Như vậy, cảm thụ văn học có nghĩa là khi đọc nghe một câu chuyện, một bài thơ ta không những hiểu mà còn phải xúc cảm, tưởng tượng và thật sự gần gũi, “nhập thân” với những gì đã đọc Để có được năng lực cảm thụ văn học sâu sắc và tinh tế, cần có sư say mê, hứng thú khi tiếp xúc với thơ văn; chịu khó tích lũy vốn hiểu biết về thực tế cuộc sống và văn học; nắm vững kiến thức cơ bản về tiếng Việt phục vụ cho cảm thụ văn học. II. Cách viết một đoạn bài cảm thụ văn học a. Đọc kỹ đề bài, nắm chắc yêu cầu của bài tập phải trả lời được điều gì? Cần nêu bật được ý gì? b. Đọc và tìm hiểu về câu thơ câu văn hay đoạn trích được nêu trong bài Dựa vào yêu cầu cụ thê của bài tập để tìm hiểu, ví dụ cách dùng từ đặt câu; cách dùng hình ảnh, chi tiết; cách sử dụng biện pháp nghệ thuật quen thuộc như so sánh, nhân hóa, điệp ngữ đã giúp em cảm nhận được nội dung, ý nghĩa gì đẹp đẽ, sâu sắc. c. Viết đoạn văn về cảm thụ văn học khoảng 5-7 dòng hướng vào yêu cầu của đề bài. Đoạn văn có thể bắt đầu bằng một câu “mở đoạn” để dẫn dắt người đọc hoặc trả lời thẳng vào câu hỏi chính; tiếp đó, cầnnêu rõ các ý theo yêu cầu của đề bài; cuối cùng, có htể “kết đoạn” bằng một câu ngắn gọn để “gói” lại nội dung cảm thụ Nắm vững yêu cầu về cảm thụ văn học ở tiẻu học, kiên trì tập luyện từng bước từ dễ đến khó, nhất định học sinh sẽ viết được những đoạn văn hay về cảm thụ văn học, sẽ có được năng lực cảm thụ văn học tốt để phát hiện biết bao điều đáng quý trong văn học và cuộc sống của chúng ta. Đề 1 Trong bài Dừa ơi! Tiếng Việt5 , tập một, nhà thơ Lê Anh Xuân có viết “Dừa vẫn đứng hiên ngang cao vút Lá vẫn xanh rất mực dịu dàng Rễ dừa cắm sâu vào lòng đât, Như dân làng bám chặt quê hương.” Em hãy cho biết hình ảnh cây dừa trong đoạn thơ trênnói lên những điều gì đẹp đẽ về người dân miền Nam trong kháng chiến chống Mỹ? BàI LàM Trong khổ thơ trên trích trong bài Dừa ơi của nhà thơ Lê Anh Xuân, ta thấy tác giả như muốn thông qua hình tượng cây dừa để ca ngợi phẩm chất kiên cường, anh dũng, hiên ngang, tự hào trong chiến đấu của người dân miền Nam. Đồng thời tác giả cũng muốn nói lên phẩm chất trong sáng, thủy chung, dịu dàng, đẹp đẽ trong cuộc sống và ý chí kiên cường bám trụ, gắn bó chặt chẽ với mảnh đất quê hương mình của người dân miền Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Đề 2 Tả cảnh đẹp Sa Pa, nhà văn Nguyễn Phan Hách đã viết “Thoắt cái, lác đác lá vàng rơi trong khoảnh khắc mùa thu. Thoắt cái, trắng long lanh một cơn mưa tuyết trên những cành đào, lê, mận. Thoắt cái, gió xuân hây hẩy nồng nàn với những bông hoa lay ơn màu đen nhung hiếm quý.” Đường đi Sa Pa- Tiếng Việt 4, tập một, 1995 Em có nhận xét gì về cách dùng từ, đặt câu ở đoạn văn trên? Nêu tác dụng của cách dùng từ, đặt câu đó. -1- 2 BàI LàM Có lẽ chưa có tác giả nào tả cảnh Sa Pa lại đẹp đẽ, tinh tế và sống động như nhà văn Nguyễn Phan Hách. Tác giả đã khéo léo sử dụng biện pháp nghệ thuật đảo ngữ để nhấn mạnh, để làm nổi bật vẻ đẹp nên thơ của cảnh sắc thiên nhiên và thời tiết ở Sa Pa. Đồng thời điệp từ “thoắt cái” tạo cho chúng ta cái cảm xúc đột ngột, ngỡ ngàng trước sự thay đổi nhanh chóng của thời tiết ở Sa Pa. Sự thay đổi nhanh chóng đến mức bất ngờ ấy khiến người đọc như lạc vàc một tiên cảnh vậy. Đề 3 Trong bài Bóc lịch Tiếng Việt 2, tập hai., 1995 nhà thơ Bế Kiến Quốc có viết “Ngày hôm qua ở lại Trong vở hồng của con Con học hành chăm chỉ Là ngày qua vẫn còn ” Nhà thơ muốn nói với em điều gì qua đoạn thơ trên? BàI LàM Trong đoạn thơ trên, nhà thơ Bế Kiến Quốc như muốn nói với chúng ta rằng Ta học hành chăm chỉ thì trong cuốn vở hồng đẹp đẽ của chúng ta sẽ được ghi lại những điểm mười do chính những kiến thức mà ngày đêm ta miệt mài học tập. Bởi vậy có thể nói Ngày hôm qua tuy đã qua đi nhưng sẽ được nhắc đến khi ta có những kiến thức, có những thành quả mà “ngày hôm qua” ta đã tích lũy được. Đề 4 BóNG MÂY Hôm nay trời nắng như nung Mẹ em đi cấy phơi lưng cả ngày Ước gì em hóa đám mây Em che cho mẹ suốt ngày bóng râm Thanh Hào Đọc bài thơ trên, em thấy có những nét gì đẹp về tình cảm của người con đối với mẹ? BàI LàM Đọc bài thơ trên, ta thấy tình cảm của người con đối với mẹ mình thật đẹp đẽ và thật đáng quý cảm đó được thể hiện qua sự cảm thông với những việc làm vất vả của mẹ như phơi lưng đi cấy dưới cái nóng như nung và sự ước mong được góp phần làm cho mẹ đỡ vất vả trong công việc Hóa thành đám mây để che cho mẹ suốt ngày bóng râm, giúp mẹ làm việc trên đồng mát mẻ, khỏi bị nắng nóng. Đó là một tình thương vừa sâu sắc, vừa cụ thể và thiết thực của người con đối với mẹ. Đề 5 Trong bài Vàm Cỏ Đông Tiếng Việt 3, tập một, nhà thơ Hoài Vũ có viết “Đây con sông như dòng sữa mẹ Nước về xanh ruộng lúa, vườn cây Và ăm ắp như lòng người mẹ Chở tình thương trang trải đêm ngày.” Đọc đoạn thơ trên, em cảm nhận được vẻ đẹp đáng quý của dòng sông quê hương như thế nào? BàI LàM Nếu như ai cũng có một dòng sông thì chắc sẽ chạnh lòng thương nhớ khi đọc bài thơ “Vàm Cỏ Đông” của nhà thơ Hoài Vũ. Bởi dòng sông quê hương không những là nơi nô đùa, ngụp lặn của con trẻ mà còn đưa nước về tắm mát cho ruộng lúa, nương khoai, cho những khu vườn bạt ngàn cây trái như chính dòng sữa ngọt ngào của mẹ nuôi dưỡng các con từ thửa lọt lòng. Không những thế mà dòng nước ăm ắp như tấm lòng người mẹ tràn đầy yêu thương, sẵn sàng chia sẻ tấm lòng mình cho những đứa con và cho hết thảy mọi người. Đề 6 Trong bài Cô giáo lớp em Tiếng Việt 2, tập một, nhà thơ Nguyễn Xuân Sanh có viết “Cô dạy em tập viết -2- 3 Gió đưa thoảng hương nhài Nắng ghé vào cửa lớp Xem chúng em học bài” Em hãy cho biết khổ thơ trên đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì nổi bật? Biện pháp nghệ thuật đó giúp em thấy được điều gì đẹp đẽ ở các bạn học sinh? BàI LàM Trong khổ thơ trên, tác giả đã dùng biện pháp nghệ thuật nhân hóa để cho ta thấy được tinh thần học tập rất chăm chỉ của các bạn học sinh. Sự chăm chỉ, miệt mài học tập của các bạn không những làm vui lòng ông bà, cha mẹ mà còn làm cho cảnh vật xung quanh nắng cũng muốn ngừng đùa nghịch để ghé vào cửa lớp xem các bạn học bài. Đề 7 Trong bài Việt Nam thân yêu Tiếng Việt 4, tập một, nhà thơ Nguyễn Đình Thi có viết “Việt Nam đất nước ta ơi! Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn Cánh cò bay lả rập rờn, Mây mờ che đỉnh Trường Sơn sớm chiều” Đọc đoạn thơ trên, em cảm nhận được những điều gì về đất nước Việt Nam? BàI LàM Đất nước Việt Nam ta hiện ra trong khổ thơ trên của nhà thơ Nguyễn Đình Thi thật giàu đẹp và đáng yêu, thật nên thơ và hùng vĩ. Sự giàu đẹp và đáng yêu đó đựoc thể hiện qua những hình ảnh Biển kúa mênh mông hứa hẹn một sự no đủ, cánh cò bay lả rập rờn thật thanh bình, giản dị và đáng yêu. Sự hùng vĩ và nên thơ được thể hiện qua hình ảnh đỉnh Trường Sơn cao vời vợi sớm chiều mây phủ. Đất nước Việt Nam ta tươi đẹp biết nhường nào! Đề 8 Kết thúc bài Tre Việt Nam Tiếng Việt 5, tập một , mhà thơ Nguyễn Duy viết “Mai sau, Mai sau, Mai sau, Đất xanh tre mãi xanh màu tre xanh.” Em hãy cho biết những câu thơ trên nhằm khẳng định điều gì? Cách diễn đạt của nhà thơ có gì độc đáo, góp phần khẳng định điều đó? BàI LàM Những câu thơ kết thúc bài “Tre Việt Nam” của nhà thơ Nguyễn Duy nhằm khẳng định một màu xanh vĩnh cửu của tre Việt Nam, sức sống bất diệt của con người Việt Nam, truyền thống cao đẹp của con người Việt Nam. Nhà thơ đã khéo léo thay đổi cách ngắt nhịp, ngắt dòng và điệp ngữ ’ mai sau” góp phần gợi cảm xúc về thời gian và không gian như mở ra vô tận tạo bao ý thơ âm vang, bay bổng và đem đến cho người đọc những liên tưởng thật phong phú. Từ “xanh” được nhắc lại 3 lần trong dòng thơ với sự kết hợp khác nhau xanh tre/ xanh màu / tre xanh tạo những nét nghĩa đa dạng, phong phú và khẳng định sự trường tồn của màu sắc, của sức sống dân tộc. Đề 9 Trong bài Về thăm nhà Bác Tiếng Việt 5, tập một , nhà thơ Nguyễn Đức Mậu viết “Ngôi nhà thuở Bác thiếu thời nghiêng nghiêng mái lợp bao đời nắng mưa Chiếc giường tre quá đơn sơ Võng gai ru mát những trưa nắng hè.” Em hãy cho biết Đoạn thơ giúp ta cảm nhận được điều gì đẹp đẽ, thân thương? BàI LàM Đọc đoạn thơ trên, nhà thơ Nguyễn Đức Mậu đã cho chúng ta thấy hình ảnh ngôi nhà của Bác- nơi Bác được sinh ra và đã trải qua những ngày thơ ấu ở quê Bác thật đơn sơ và giản dị như bao nhiêu ngôi nhà khác ở làng quê Việt Nam. Mái tranh nghiêng nghiêng trải bao mùa mưa nắng, chiếc giường tre, chiếc võng gai thật mộc mạc đơn sơ. Sống -3- 4 trongngôi nhà bình dị đó, Bác đã được ấp ủ, che chở, vỗ về bởi tình cảm yêu thương của gia đình võng gai ru mát những trưa nắng hè và có lẽ cũng chính nơi đó đã khởi nguồn cho những chí hướng lớn lao, vĩ đại sau này của Bác Đề 10 Trong bài thơ Con cò, nhà thơ Chế Lan Viên có viết “Con dù lớn vẫn là con của mẹ Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con” Hai dòng thơ trên đã giúp em cảm nhận được ý nghĩa gì đẹp đẽ? BàI LàM Đọc hai câu thơ trên, nhà thơ Chế Lan Viên cho chúng ta thấy tình yêu thương của mẹ dành cho con thật vĩ đại, thiêng liêng như mạch nước nguồn không bao giờ vơi cạn. Dù con đã lớn khôn, dù đã đi hết cuộc đời, sống trọn cả cuộc đời thì tình thương của mẹ đối với con vẫn còn sống mãi, vẫn dõi theo bên con để lo lắng, để quan tâm, để giúp đỡ, tiếp sức mạnh cho con vươn lên trong cuộc sống. Có thể nói tình thương của mẹ dành cho con là một tình thương bất tử. Phần I Một số đề cảm thụ văn học Lớp 5 và gợi ý làm bài Đây chỉ là những ý chính trong nội dung cảm thụ, yêu cầu em phải biết viết những ý chính trên thành một, hai đoạn văn hoàn chỉnh, có câu Mở, câu Kết và phần Thân đoạn rõ ràng và hay, chứ không được chỉ chép y nguyên những gợi ý đó. Câu 1 Trong bài Mùa thu mới, nhà thơ Tố Hữu viết Yêu biết mấy những dòng sông bát ngát Giữa đôi bờ dào dạt lúa ngô non Yêu biết mấy, những con đường ca hát Qua công trường mới dựng mái nhà son! Theo em, khổ thơ trên đã bộc lộ cảm xúc của tác giả trước những vẻ đẹp gì trên đất nước chúng ta? Gợi ý Qua khổ thơ tác giả đã bộc lộ cảm xúc mạnh mẽ của mình trước những cảnh đẹp của quê hương, đất nước Vẻ đẹp của những “dòng sông bát ngát” đang chảy giữa “đôi bờ dào dạt lúa non”. Những vẻ đẹp đã hứa hẹn một cuộc sống ấm no cho những người dân trên đất nước chúng ta. -Vẻ đẹp của những “ con đường ca hát” vui, phấn khởi vì được chạy qua công trường đang xây dựng những mái nhà ngói mới. Đó cũng chính là vẻ đẹp của hạnh phúc đầy hứa hẹn đối với nhân dân ta. Câu 2 Trong bài Việt Nam thân yêu TV5-tập 1, nhà thơ Nguyễn Đình Thi có viết Việt Nam đất nước ta ơi! Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn. Cánh cò bay lả dập dờn, Mây mờ che đỉnh Trường Sơn sớm chiều. Nêu những cảm nhận của em khi đọc đoạn thơ trên. Gợi ý Đoạn thơ bộc lộ cảm xúc dạt dào của tác giả trước những vẻ đẹp bình dị trên đất nước Việt Nam thân yêu. Hình ảnh “ biển lúa” rộng mênh mông gợi cho ta nièm tự hào về sự giàu đẹp, trù phú của quê hương. Hình ảnh “ cánh cò bay lả dập dờn” gợi vẻ nên thơ, xao xuyến mọi tấm lòng. Đất nước còn mang niềm tự hào với vẻ đẹp hùng vĩ của “đỉnh Trường Sơn” cao vời vợi sớm chiều mây phủ. Đoạn thơ đã giúp ta cảm nhận được tình cảm thiết tha yêu quý và tự hào về đất nước của tác giả Nguyễn Đình Thi. Câu 3 Trong cuốn Hồi kí Bác Hồ, hai nhà văn Hoài Thanh và Thanh Tịnh đã tả phong cảnh quê hương Bác như sau Trước mắt chúng tôi, giữa hai dãy núi là nhà Bác với cánh đồng quê Bác. Nhìn xuống cánh đồng có đủ các màu xanh, xanh pha vàng của ruộng mía, xanh rất mượt mà của lúa đương thời con gái, xanh đậm của những rặng tre; đây đó một vài cây phi lao xanh biếc và nhiều màu xanh khác nữa. Đọc đoạn văn trên, em có nhận xét gì về cách dùng từ ngữ chỉ màu xanh? Cách dùng từ ngữ như vậy đã góp phần gợi tả đIều gì về cảnh vật trên quê Bác? -4- 5 Gợi ý Đoạn văn dùng từ ngữ chỉ màu xanh thật đa dạng và phù hợp với từng cảnh vật ruộng mía xanh pha vàng, lúa chiêm đương thời con gái giai đoạn phát triển mạnh có màu xanh rất mượt, rặng tre xanh đậm, phi lao xanh biếc. Cách dùng từ ngữ như vậy góp phần gợi tả vẻ đẹp nên thơ và tràn trề sức sống của cảnh vật trên quê hương Bác. Câu 4 Đọc bài thơ sau Quê em Bên này là núi uy nghiêm Bên kia là cánh đồng liền chân mây Xóm làng xanh mát bóng cây Sông xa trắng cánh buồm bay lưng trời… Trần Đăng Khoa Em hình dung được cảnh quê hương của nhà thơ trần Đăng Khoa như thế nào? Gợi ý B i th cho ta th y quê h ng c a nh th Tr n ng Khoa r t p. M t bên có ng n núià ơ ấ ươ ủ à ơ ầ Đă ấ đẹ ộ ọ uy nghiêm nh ng ó t bao i nay. M t bên l cánh ng r ng mênh mông, tr i xa tít t pư đứ đ ừ đờ ộ à đồ ộ ả ắ nh n t n chân tr i. gi a l xóm l ng thân yêu c che b i bóng cây xanh mát. Xa xa,ư đế ậ ờ ở ữ à à đượ ở hình nh dòng sông hi n tr ng nh ng cánh bu m, trông nh n chim s i cánh bay trên tr iả ệ ắ ữ ồ ư đà ả ờ cao. V p c a quê h ng nh th l m cho ta thêm yêu quê h ng t n c Vi t đẹ ủ ươ à ơ à ươ đấ ướ ệ Câu 5 Trong bài Tiếng đàn Ba-la-lai-ca trên sông Đà, nhà thơ Quang Huy đã miêu tả một đêm trăng vừa tĩnh mịch vừa sinh động trên công trường sông Đà như sau Lúc ấy Cả công trường say ngủ cạnh dòng sông Những tháp khoan nhô lên trời ngẫm nghĩ Những xe ủi, xe ben sang vai nhau nằm nghỉ Chỉ còn thiếng đàn ngân nga Với một dòng trăng lấp loáng sông Đà. Khổ thơ trên có hình ảnh nào đẹp nhất? Hình ảnh ấy cho ta thấy ý nghĩa gì sâu sắc? Gợi ý Hình ảnh đẹp nhất được gợi lên qua câu thơ Chỉ còn tiếng đàn ngân nga Với một dòng trăng lấp loáng sông Đà. Đó là hình ảnh mang ý nghĩa sâu sắc giữa con người với thiên nhiên, giữa ánh trăng với dòng sông dường như có sự gắn bó, hoà quyện thật đẹp đẽ. Tiếng đàn ngân nga, lan toả trong đêm trăng như lay động cả mặt nước sông Đà, làm cho dòng sông như dòng trăng ấy trở nên lấp loáng ánh trăng đẹp. Câu 6 Trong bài Bài ca về trái đất, nhà thơ Định Hải có viết Trái đất này là của chúng mình Quả bóng xanh bay giữa trời xanh Bồ câu ơi, cánh chim gù thương mến Hải âu ơi, cánh chim vờn sang biển Cùng bay nào, cho trái đất quay! Cùng bay nào, cho trái đất quay! Đoạn thơ trên giúp em cảm nhận được những điều gì về trái đất thân yêu? Gợi ý Cảm nhận về trái đất thân yêu -Trái đất là tài sản vô giá của tất cả mọi người. -Trái đất được so sánh với hình ảnh quả bóng xanh bay giữa trời xanh cho thấy vẻ đẹp của sự bình yên, của niềm vui trong sáng, hồn nhiên. -Trái đất hoà bình luôn ấm áp tiếng chim gù hình ảnh chim bồ câu thường dùng làm biểu tượng của hoà bình. -Trái đất đẹp và nên thơ với hình ảnh cánh chim hải âu bay chập chờn trên sóng biển. Câu 7 Trong bài Hạt gạo làng ta, nhà thơ Trần Đăng Khoa có viết -5- 6 Hạt gạo làng ta Có bão tháng bảy Có mưa tháng ba Giọt mồ hôi sa Những trưa tháng sáu Nước như ai nấu Chết cả cá cờ Cua ngoi lên bờ Mẹ em xuống cấy… Em hiểu đoạn thơ trên như thế nào? Hình ảnh đối lập trong đoạn thơ gợi cho em những suy nghĩ gì? Gợi ý Hạt gạo của làng quê ta đã trải qua biết bao nhiêu khó khăn thử thách to lớn của thiên nhiên nào là bão tháng bảy thường là bão to, nào là mưa tháng ba thường là mưa lớn. Hạt gạo còn được làm ra từ những giọt mồ hôI của người mẹ hiền trên cánh đồng nắng lửa “Giọt mồ hôi sa/ Những trưa tháng sáu/ Nước như ai nấu/ Chết cả cá cờ/Cua ngoi lên bờ/ Mẹ em xuống cấy…”. Hình ảnh đối lập của hai dòng tơ cuối “Cua ngoi lên bờ/ Mẹ em xuống cấy” gợi cho ta nghĩ đến sự vất vả, gian truân của người mẹ khó có gì so sánh nổi. Càng cảm nhận sâu sắc được nỗi vất vả của người mẹ để làm ra hạt gạo, ta càng thêm thương yêu mẹ biết bao nhiêu. Câu 8 Tả vẻ đẹp của rừng mơ ở Hương Sơn Hà Tây, trong bài Rừng mơ của nhà thơ Trần Lê Văn có đoạn Rừng mơ ôm lấy núi Mây trắng đọng thành hoa Gió chiều đông gờn gợn Hương bay gần bay xa… Hãy ghi lại vài dòng cảm nhận của em khi đọc đoạn thơ trên. Gợi ý Đoạn thơ giúp ta cảm nhận được vẻ đẹp hấp dẫn của rừng mơ Hương Sơn. Rừng mơ bao quanh núi, rừng mơ được nhân hoá “ôm lấy núi” càng cho ta thấy sự gắn bó với núi một cách gần gũi, thân thiết và yêu thương. Hoa mơ nở trắng như mây trên trời đọng kết lại. Gió chiều đông nhẹ nhàng gờn gợn đưa hương hoa mơ lan toả khắp nơi. Có thể nói đoạn thơ đã vẽ ra bức tranhmang vẻ đẹp của đất trời thiên nhiên hoà quyện trong rừng mơ Hương Sơn. Câu 9 Trong bài Hoàng hôn trên sông Hương có đoạn tả cảnh như sau Phía bên sông, xóm Cồn Hến nấu cơm chiều, thả khói nghi ngút cả một vùng tre trúc. Đâu đó, từ khúc quanh vắng lặng của dòng sông, tiếng lanh canh của thuyền chài gỡ những mẻ cá cuối cùng truyền đi trên mặt nước, khiến mặt sông nghe như rộng hơn… Theo Hoàng Phủ Ngọc Tường Em hãy cho biết Đoạn văn trên có những hình ảnh và âm thanh nào có sức gợi tả sinh động? Gợi tả được điều gì? Gợi ý -Hình ảnh có sức gợi tả sinh động khói nghi ngút cả một vùng tre trúc khi xóm Cồn Hến nấu cơm chiều- gợi tả vẻ ấm áp, bình yên của người dân thôn xóm ven sông, giúp người đọc tưởng tượng ra bức tranh thuỷ mặc đơn sơ nhưng có cả một không gian rộng rãi khói bay lên bầu trời, tre trúc và sông nước trên mặt đất. -Âm thanh có sức gợi tả sinh động tiếng lanh canh của thuyền chài gỡ những mẻ cá cuối cùng truyền đi trên mặt nước ở đâu đó sau khúc quanh vắng lặng của dòng sông dường như có sức âm vang xa rộng trong khung cảnh tĩnh lặng, khiến tác giả có cảm giác mặt sông nghe như rộng hơn, gợi cho người đọc cảm nhận được vẻ thanh bình và nên thơ của một buổi chiều trên sông Hương. Câu 10 Trong bài Trên hồ Ba Bể, nhà thơ Hoàng Trung Thông có viết Thuyền ta lướt nhẹ trên Ba Bể Trên cả mây trời, trên núi xanh -6- 7 Mây trắng bòng bềnh trôi lặng lẽ Mái chèo khua bóng núi rung rinh Theo em, đoạn thơ trên đã bộc lộ những cảm xúc của tác giả khi đi thuyền trên hồ Ba Bể như thế nào? Gợi ý Khi con thuyền lướt nhẹ trên Ba Bể, nhìn thấy cả mây trời, núi xanh in bang trên mặt nước, tác giả cảm thấy mình được đi trên con thuyền đang trôi trên bầu trời và ngọn núi cao, mái chèo khua nước làm cho bang núi rung rinh, cảnh vật thêm kì ảo, nên thơ. Đó là những cảm xúc trước hồ Ba Bể đẹp đẽ và thơ mộng, thể hiện tình cảm gắn bó sâu nặng của tác giả đối với thiên nhiên dất nước tươi đẹp. Câu 11 Kết thúc bài thơ Tiếng vọng, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều viết Đêm đêm tôi vừa chip mắt Cánh cửa lại rung lên tiếng đập cánh Những quả trứng lại lăn vào giấc ngủ Tiếng lăn như đá lở trên ngàn. Đoạn thơ cho thấy những hình ảnh nào đã để lại ấn tượng sâu sắc trong tâm trí tác giả? Vì sao như vậy? Gợi ý Đoạn thơ cho ta thấy những hình ảnh đã để lại ấn tượng sâu sắc trong tâm trí tác giả tiếng đập cánh của con chim sẻ nhỏ như cầu mong sự giúp đỡ trong đêm cơn bão về gần sáng; những quả trứng trong tổ không có chim mẹ ấp ủ sẽ mãi mãi không nở thành chim non được. Những hình ảnh đó làm nên tiếng vọng “khủng khiếp” trong giấc ngủ và trở thành nỗi băn khoăn, day dứt khôn nguôi trong tâm hồn tác giả. Câu 12Trong bài Mùa thảo quả, nhà văn Ma Văn Kháng tả hương thơm trong thảo quả như sau Gió tây lướt thướt ba qua rừng, quyến hương thảo quả đi, rải theo triền núi, đưa hương thảo quả ngọt lung, thơm nồng vào những thôn xóm Chin San. Gió thơm. Cây cỏ thơm. Đất trời thơm. Người đi rừng thảo quả về, hương thơm đạm ủ ấp trong từng nếp áo, nếp khăn. Hãy nêu nhận xét về cách dùng từ, đặt câu nhằm nhấn mạnh hương thơm của thảo quả chín trong đoạn văn trên. Gợi ý Tác giả đã lặp lại liên tiếp 3 lần từ “thơm” điệp từ, dùng các từ thơm nồng, thơm đậm để nhấn mạnh hương thơm của thảo quả chín. Câu đầu của đoạn văn tuy dài nhưng được ngắt thành nhiều cụm từ diễn tả cơn gió mang hương thơm của thảo quả chín trong rừng bay đi xa rộng. Ba câu ngắn tiếp theocàng khẳng định hương thơm của thảo quả chín như lan toả, thấm đượm vào tất cả thiên nhiên, đất trời. Hương thảo quả chín còn ấp ủ trong tong nếp áo, nếp khăn của người đi từ rừng về, thơm mãi với thời gian. Câu 13 Trong bài Mặt trời xanh của tôio, nhà thơ Nguyễn Viết Bình viết Rừng cọ ơi! Rừng cọ! Lá đẹp, lá ngời ngời Tôi yêu thường vẫn gọi Mặt trời xanh của tôi. Theo em, khổ thơ trên đã bộc lộ tình cảm của tác giả đối với quê hương như thế nào? Gợi ý Khổ thơ bộc lộ tình cảm thiết tha yêu quý của tác giả đối với rừng cọ của quê hương. Tác giả trò chuyện với rừng cọ như trò chuyện với người thân “Rừng cọ ơi! Rừng cọ!”, tả những chiếc lá cọ vừa đẹp vừa ngời ngời sức sống. Hình ảnh “Mặt trời xanh của tôi” ở câu thơ cuối không chỉ nói lên sự liên tưởng, so sánh chính xác của tác giả lá cọ xoè những cánh nhỏ dàI trông xa như “mặt trời ” dâng toả chiếu những “tia nắng xanh” mà còn bộc lộ rõ tình cảm yêu mến và tự hào của tác giả về rừng cọ của quê hương. Câu 14 Kết bài Hành trình của bầy ong, nhà thơ Nguyễn Đức Mậu có viết Bầy ong giữ hộ cho người Những loài hoa đã tàn phai tháng ngày. Qua hai dòng thơ trên, em hiểu công việc của bầy ong có ý nghĩa gì đẹp đẽ? -7- 8 Gợi ý Qua hai dòng thơ, ta thấy công việc của bầy ong có ý nghĩa thật đẹp đẽ Bầy ong rong ruổi khắp nơi để tìm hoa, hút nhuỵ, mang về làm thành những giọt mật thơm ngon. Những giọt mật ong được làm nên bởi sự kết tinh từ hương thơm vị ngọt của những loài hoa. Do vậy, khi thưởng thức mật ong, dù hoa đã tàn phai theo thời gian nhưng con người vẫn cảm thấy những màu hoa được “giữ lại” trong hương thơm, vị ngọt của mật ong. Có thể nói bầy ong đã giữ gìn được vẻ đẹp của thiên nhiên để ban tặng con người, làm cho cuộc sống của con người thêm hạnh phúc. Câu 15 Trong bà Cô Tấm của mẹ, nhà thơ Lê Hồng Thiện có viết Bao nhiêu công việc lặng thầm Bàn tay của bé đỡ đần mẹ cha Bé học giỏi, bé nết na Bé là cô Tấm, bé là con ngoan. Đoạn thơ trên giúp em thấy được những đièu gì đẹp đẽ ở cô bé đáng yêu? Gợi ý Đoạn thơ cho thấy những điều đẹp đẽ ở cô bé đáng yêu âm thầm, lặng lẽ làm nhiều công việc đỡ đần cho cha mẹ, học hành giỏi giang, cư xử tốt với mọi người tính nết tốt .Cô bé xứng đáng là co tấm trong gia đình, là con ngoan của cha mẹ, luôn đem đến niềm vui, hạnh phúc cho mọi người . Câu 16 Ca ngợi cuộc sống cao đẹp của bác Hồ, trong bài thơ Bác ơi !, nhà thơ Tố Hữu có viết Bác sống như trời đất của ta Yêu từng ngọn lúa, mỗi cành hoa Tự do cho mỗi đời nô lệ Sữa để em thơ, lụa tặng già. Đoạn thơ trên đã giúp em hiểu được những nét đẹp gì trong cuộc sống của Bác Hồ kính yêu ? Gợi ý Đoạn thơ cho thấy những nét đẹp trong cuộc sống của Bác Hồ kính yêu. Đó là cuộc sống gần gũi với tất cả mọi người như trời đất của ta, cuộc sống tràn đầy tình yêu thương đến từng ngọn lúa, mỗi cành hoa. Cảm động nhất là cuộc sống của Bác luôn vì hạnh phúc của con người. Bác hi sinh cả đời mình vì cuộc sống đấu tranh giành độc lập, tự do cho mỗi đời nô lệ, vì niềm vui cho tất cả mọi người “Sữa để em thơ, lụa tặng già “. Câu 17 Đọc hai câu ca dao -Ai ơi, đừng bỏ ruộng hoang, Bao nhiêu tấc đất, tấc vàng ấy nhiêu. -Rủ nhau đi cấy đi cày Bây giờ khó nhọc, có ngày phong lưu. Em hiểu đựoc điều gì có ý nghĩa đẹp đẽ trong cuộc sống của con người? Gợi ý Hai câu ca dao đã ghúp ta hiểu được ý nghĩa đẹp đẽ của lao động trong cuộc sống của con người. Câu ca dao thứ nhất khuyên người nông dân hãy chăm chỉ cày cấy, trồng trọt, đừng bỏ ruộng hoang. Bởi vì, mỗi tấc đất có giá trị như tấc vàng “Bao nhiêu tấc đất,tấc vàng bấy nhiêu”. Câu ca dao thứ hai cũng là lời nhắn gửi người nông dân hãy cần cù lao động. Bởi vì, công việc đi cấy đi cày hôm nay tuy vất vả, khó nhọc nhưng sẽ đem lại cuộc sống no đủ, sung túc cho ngày mai “Bây giờ khó nhọc, có ngày phong lưu”. Câu 18 Trong bài Chiếc xe lu, nhà thơ Trần Nguyên Đào có viết Tớ là chiếc xe lu Người tớ to lù lù Con đường nào mới đắp Tớ san bàng tăm tắp Con đường nào rải nhựa -8- 9 Tớ là phẳng như lụa Trời nóng như lửa thiêu Tớ vẫn lăn đều đều Trời lạnh như ướp đá Tớ càng lăn vội vã. Theo em, qua hình ảnh chiếc xe lu xe lăn đường , tác giả muốn ca ngợi ai? Ca ngợi những phẩm chất gì đáng quý? Gợi ý Qua hình ảnh chiếc xe lu, tác giả muốn ca ngợi người công dân làm đường cho mọi người đi lại. Những phẩm chất tốt đẹp của xe lu cũng chính là những phẩm chất đánh kính trọng của người công nhân làm đường. Họ đã lao động với tinh thần nhiệt tình và trách nhiệm cao san bàng con đường mới đắp, là phẳng con đường rải nhựa, mặc cho “Trời nóng như lửa thiêu” hay “Trời lạnh như ướp đá” vẫn làm việc miệt mài. Chiếc xe lu hay chính là người công nhân đã làm nên những con đường, đem niềm vui đến cho mọi người đi trên con đường đó. Câu 19 trong Thư gửi các học sinh nhân ngày khai trường đầu tiên của nước Việt Nam độc lập 1945, Bác Hồ đã viết Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với cac cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em. Lời dạy của Bác Hồ kính yêu đã giúp em hiểu đưởc trách nhiệm của người học sinh đối với viêc học tập như thế nào? Gợi ý Lời dạy của Bác Hồ đã giúp em hiểu được trách nhiệm của người học sinh đối với việc học tập và rèn luyện để trở thành người “trò giỏi, con ngoan”. Có như vậy, khi lớn lên, ta mới có thể góp phần tích cực để xây dựng đất nước càng giầu mạnh, làm cho non sông Việt Nam được sánh vai với các cường quốc năm châu trên thế giới. Câu 20 thi năm 2006-2007 Đọc bài thơ sau Cả nhà đi học Đưa con đến lớp mỗi ngày Như con, mẹ cũng “thưa thầy”, “chào cô” Chiều qua bố đón, tình cờ Con nghe bố cũng “chào cô”, “thưa thầy”… Cả nhà đi học, vui thay! Hèn chi điểm xấu buồn lây cả nhà Nhà mình như thể được … ba điểm mười. Cao Xuân Sơn Em cảm nhận được niềm vui đi học của cả nhà qua khổ thơ thứ hai trong bài thơ như thế nào? Gợi ý Niềm vui đi học của cả nhà được diễn tả qua khổ thơ thứ hai thật hồn nhiên và đáng yêu. Khi cả nhà đều đI học, đều là học trò của các thầy giáo, cô giáo thì ai cũng được chia sẻ niềm vui, nỗi buồn trong học tập. Khi có “điểm xấu” thì “buồn lây cả nhà”. Khi được “điểm 10” thì niềm vui cũng được nhân lên. Kết quả học tập tốt đã thật sự làm cho cả nhà sung sướng và hạnh phúc. Câu 21 Hình ảnh người mẹ chiến sĩ trong kháng chiến chống Mĩ được nhà thơ Bằng Việt qua những câu thơ trong bài Mẹ như sau Con bị thương, nằm lại một mùa mưa Nhớ dáng mẹ ân cần mà lặng lẽ Nhà yên ắng. Tiếng chân đi rất nhẹ Gió từng hồi trên mái lá ùa qua Con xót lòng, mẹ hái trái bưởi đào Con nhạt miệng có canh tôm nấu khế Khoai nướng, ngô bung ngọt lòng đến thế Mỗi ban mai toả khói ấm trong nhà. -9- 10 Hình ảnh người mẹ chiến sĩ được gợi tả qua hai khổ thơ của nhà thơ Bằng Việt thật cảm động. Mẹ thương anh chiến sĩ thương binh như thương đứa con ruột thịt, mẹ chăm sóc anh “ân cần mà lặng lẽ”. Căn nhà “yên ắng” chỉ có “ tiếng chân đI rất nhẹ” của mẹ như giữ gìn, nâng nui giấc ngủ cho “con”. Mẹ đem đến cho “ con” tráI bưởi đào, canh tôm nấu khế để “con” đỡ “ xót lòng, nhạt miệng”. Mẹ làm cho “con” ngọt lòng bởi hương vị của khoai nướng, ngô bung đậm đà tình quê hương, khiến cho mỗi sớm mai trong nhà vấn vương làn khói ấm. Có thể nói Hình ảnh người chiến sĩ trong bài Mẹ của nhà thơ Bằng Việt chính là hình ảnh đẹp đẽ của quê hương thân yêu. Câu 22 Trong bài Bộ đội về làng, nhà thơ Hoàng Trung Thông có viết Các anh về Mái ấm nhà vui Tiếng hát câu cười Rộn ràng xóm nhỏ. Các anh về Tưng bừng trước ngõ, Lớp lớp đàn em hớn hở chạy theo sau. Mẹ già bịn rịn áo nâu Vui đàn con ở rừng sâu mới về. Em hãy cho biết Những hình ảnh nào thể hiện niềm vui của xóm nhở khi bộ đội về? Vì sao các anh bộ đội được mọi người mừng rỡ đón chào như vậy? Gợi ý -Những hình ảnh thể hiện niềm vui của xóm nhỏ khi bộ đội về mái ấm nhà vui, tiếng hát câu cười rộn ràng xóm nhỏ, lớp lớp đàn em hớn hở chạy theo sau, mẹ già bịn rịn áo nâu. Niềm vui của mẹ già khi đón bộ đội về thật khó nói nên lời, chỉ dồn nén bên ngoài mà không biểu lộ ra bên ngoài. -Các anh bộ đội được mọi người mừng rỡ đón chào như vậy bởi vì các anh đi chiến đấu bảo vệ quê hương, đất nước, sẵn sàng hi sinh thân mình để đem lại cuộc sống ấm no hạnh phúc cho mọi người; các anh là con em của nhân dân, luôn gần gũi giúp đỡ mọi người với tình cảm yêu thương đẹp đẽ. Câu 23 Trong bài thơ Chú đi tuần của Trần Ngọc, hình ảnh người chiến sĩ đi tuần trong đêm khuya thành phố được miêu tả như sau Trong đêm khuya vắng vẻ, Chú đi tuần đêm nay. Nép mình dưới bóng hàng cây Gió đông lạnh buốt đôi tay chú rồi! Rét thì mặc rét cháu ơi! Chú đi giữ mãi ấm nơi cháu nằm. Đoạn thơ nói về người chiến sĩ đi tuần trong hoàn cảnh như thế nào? Hai dòng thơ cuối cho ta thấy ý nghĩa gì đẹp đẽ và sâu sắc? Gợi ý Đoạn thơ nói về người chiến sĩ đi tuần trong hoàn cảnh có những khó khăn và thử thách đêm khuya vắng vẻ khi mọi người đã yên giấc ngủ say, gió mùa đông ngoài trời làm lạnh buốt đôi tay. Hai dòng thơ cuối cho ta thấy ý nghĩa thật đẹp đẽ và sâu sắc người chiến sĩ rất quan tâm và yêu thương các cháu thiếu nhi, sẵn sàng chịu đựng khó khăn gian khổ của giá rét đêm khuya “Rét thì mặc rét cháu ơi!” để giữ mãi cho các cháu giấc ngủ ấm áp, bình yên “Chú đi giữ mãi ấm nơi cháu nằm”. Đó cũng chính là vẻ đẹp của tinh thần trách nhiệm với cuộc sống và tình yêu thương sâu nặng của các anh chiến sĩ đối với con người. Câu 24Trong bài Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ, nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm viết về lời hát ru cất lên từ trái tim yêu thương của người mẹ như sau Ngủ ngoan a-kay ơi, ngủ ngoan a-kay hỡi Mẹ thương a-kay, mẹ thương bộ đội Con mơ cho mẹ hạt gạo trắng ngần Mai sau con lớn vung chày lún sân… Theo em, lời hát ru của người mẹ đã bộc lộ những điều gì đẹp đẽ và sâu sắc? -10- [...]... Ngỗng ơi! Học! Học! ” Phạm Hổ Theo em, điều gì đã tạo nên sự hấp dẫn của đoạn thơ? Hãy bộc lộ cảm nghĩ của mình bằng một đoạn văn ngắn từ 7 đến 8 câu Học sinh nêu được cảm nhận của mình khi đọc đoạn thơ thông qua hai tín hiệu nội dung và nghệ thuật bằng một đoạn viết ngắn có cấu trúc chặt chẽ, cảm xúc hồn nhiên chân thực, đảm bảo các ý cơ bản sau + Nội dung Đoạn thơ giới thiệu một buổi học đầy thú... thấy được tinh thần học tập rất chăm chỉ của các bạn học sinh làm cho nắng như đứa trẻ nhỏ đang tung tăng chạy nhả cũng muốn dừng lại ghé vào cửa lớp để xem các bạn học bài Đề 42 Trong bài Việt Nam thân yêu, nhà thơ Nguyễn Đình Thi có viết Việt Nam đất nước ta ơi! Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn Cánh cò bay lả rập rờn Mây mờ che đỉnh Trường Sơn sớm chiều Đọc đoạn thơ trên, em cảm nhận được điều... lớn… Yêu cầu học sinh viết được những cảm xúc của mình một cách tự nhiên, chân thực Ví dụ Nói đến hoa Phượng là nói đến tuổi học trò Hoa Phượng nở báo hiệu mùa thi đã tới Hoa phượng nở là kết quat tốt đẹp của chúng em sau bao ngày học tập vất vả Hoa Phượng nở chúng em sẽ được nghỉ hè với những cuộc chia tay đầy lưu luyến …… Đề 85 Đọc đoạn thơ “Ngỗng không chịu học Khoe biết chữ rồi Vịt đưa sách ngược... sông quê hương Đề 41 Trong bài Cô giáo lớp em, nhà thơ Nguyễn Xuân Sanh có viết Cô dạy em tập viết Gió đưa thoảng hương nhài Nắng ghé vào cửa lớp Xem chúng em học bài Em hãy cho biết khổ thơ trên đã sử dụng biẹn pháp nghệ thuật gì nổi bật? Biện pháp nghệ thuật đó giúp em thấy được điều gì đẹp đẽ của các bạn học sinh? Gợi ý -Khổ thơ trên đã sử dụng biện pháp nghệ thuật nhân hoá - 15- 16 -Tác dụng... có đường nét, có hình khối, có sức gợi tả, gợi cảm cao Đề 55 Trong bài Nghe thầy đọc thơ của nhà thơ Trần Đăng Khoa, có đoạn Em nghe thầy đọc bao ngày Tiếng thơ đỏ nắng xanh cây quanh nhà Mái chèo nghe vọng sông xa Êm êm nghe tiếng của bà năm xưa Nghe trăng thở động tàu dừa… Theo em, cuộc sống xung quanh được gợi lên như thế nào trong tâm trí của cậu học trò khi nghe thầy giáo đọc thơ? Gợi ý Cuộc... cho ta nghĩ đến sự che chở, hi sinh tất cả mà người mẹ dành cho con; thể hiện lòng nhân ái và tình mẫu tử thật cảm động… Đề 71 Tôi muốn ngày nào lớp cũng đông vui Dẫu tháng ba còn đi qua năm học Mỗi khoảng trống trên bàn-có em vắng mặt Là bao nhiêu khoảng trống ở trong tôi… Tháng ba đến lớp- Thanh ứng -23- 24 Theo em, hình ảnh nào góp phần nhiều nhất làm nên cái hay của khổ thơ tren? Vì sao? Gợi... như mặt gương để những hàng tre ngày ngày soi bóng; hình ảnh dòng sông lấp loáng phản chiếu ánh nắng trưa hè -Những hình ảnh ấy giúp em cảm nhận được con sông quê hương có vẻ đẹp thật quyến rũ lòng người và tình yêu quê hương tha thiết của tác giả Đề 75 Nhà văn Võ Văn Trực viết Ôm quanh Ba Vì là bát ngát đồng bằng, mênh mông hồ nước với những Suối Hai, Đồng Mô, Ao Vua… nổi tiếng vẫy gọi Mướt mát... tỏc giả cú cảm giỏc mặt sụng nghe như rụng hơn, gợi cho người đọc cảm nhận được vẻ thanh bỡnh và nờn thơ của một buổi chiều trờn sụng Hương Đề 79 “Hiên tây xanh mát bóng râm Đơn sơ cây ổi cứ ngầm đơm hoa Quả tơ nấp dưới là già Để sang thu bỗng oà ra ngọt ngào” - 25- 26 Vườn nhà -Tố Hữu Nêu nhận xét của em về nghệ thuật miêu tả trong đoạn thơ trên với cách miêu tả ấy, nhà thơ đã giúp em cảm nhận được... viết ngắn từ 7 đến 8 câu văn Gợi ý Học sinh chỉ ra được hình ảnh sinh động trong câu thơ cuối vẫy gió, gọi chim được nhà thơ tạo nên bằng cách nhân hoá, so sánh Lá xanh vẫy gió như là gọi chim bằng một đoạn viết ngắn của mình với cảm xúc được bộc lộ một cách hồn nhiên, chân thực Tuỳ mức độ viết bài của HS mà giám khảo đánh giá cho từ 0 đến 1 ,5 điểm -26- 27 Đề 83 Trong bài Vờ` thăm nhà... Thường lúc nào cũng vui” -Khổ thơ 3 Ngưỡng cửa còn là nơi đưa em “Buổi đầu đến lớp để học được bao nhiêu điều hay, gần gũi với bao thầy cô, bạn bè mến thương Khi em lớn lên, ngưỡng cửa thân quen cũng là nơi dưa em đến với “những con đường xa tắp” đằy ước mơ và hi vọng đón chờ Tuyển tập đề thi học sinh giỏi Đề 36 Trong bài Dừa ơi, nhà thơ Lê Anh xuân có viết Dừa vẫn đứng hiên ngang . 1 88 ĐỀ VĂN CẢM THỤ LỚP 5 I. Thế nào là cảm thụ văn học? Cảm thụ văn học là sự cảm nhận những giá trị nổi bật, những điều sâu sắc, tế nhị và đẹp đẽ của văn học thể hiện trong. định học sinh sẽ viết được những đoạn văn hay về cảm thụ văn học, sẽ có được năng lực cảm thụ văn học tốt để phát hiện biết bao điều đáng quý trong văn học và cuộc sống của chúng ta. Đề 1. biết về thực tế cuộc sống và văn học; nắm vững kiến thức cơ bản về tiếng Việt phục vụ cho cảm thụ văn học. II. Cách viết một đoạn bài cảm thụ văn học a. Đọc kỹ đề bài, nắm chắc yêu cầu của - Xem thêm -Xem thêm 88 đề cảm thụ văn học lớp 5, 88 đề cảm thụ văn học lớp 5, Ngày đăng 05/07/2015, 1550 Cảm thụ văn học lớp 5 I. Thế nào là cảm thụ văn học? Cảm thụ văn học là sự cảm nhận những giá trị nổi bật, những điều sâu sắc, tế nhị và đẹp đẽ của văn học thể hiện trong tác phẩm cuốn truyện, bài văn, bài thơ hay một bộ phận của tác phẩm đoạn văn , đoạn thơ thậm chí một từ ngữ có giá trị trong câu văn, câu thơ Nh vậy, cảm thụ văn học có nghĩa là khi đọc nghe một câu chuyện, một bài thơ ta không những hiểu mà còn phải xúc cảm, tởng tợng và thật sự gần gũi, nhập thân với những gì đã đọc Để có đợc năng lực cảm thụ văn học sâu sắc và tinh tế, cần có s say mê, hứng thú khi tiếp xúc với thơ văn; chịu khó tích lũy vốn hiểu biết về thực tế cuộc sống và văn học; nắm vững kiến thức cơ bản về tiếng Việt phục vụ cho cảm thụ văn học. II. Cách viết một đoạn bài cảm thụ văn học a. Đọc kỹ đề bài, nắm chắc yêu cầu của bài tập phải trả lời đợc điều gì? Cần nêu bật đợc ý gì? Đọc và tìm hiểu về câu thơ câu văn hay đoạn trích đợc nêu trong bài Dựa vào yêu cầu cụ thê của bài tập để tìm hiểu, ví dụ cách dùng từ đặt câu; cách dùng hình ảnh, chi tiết; cách sử dụng biện pháp nghệ thuật quen thuộc nh so sánh, nhân hóa, điệp ngữ đã giúp em cảm nhận đợc nội dung, ý nghĩa gì đẹp đẽ, sâu sắc. C m th v n h c l p 5 I. Th no l cm th vn hc? Cm th vn hc l s cm nhn nhng giỏ tr ni bt, nhng iu sõu sc, t nh v p ca vn hc th hin trong tỏc phm cun truyn, bi vn, bi th hay mt b phn ca tỏc phm on vn , on th thm chớ mt t ng cú giỏ tr trong cõu vn, cõu th Nh vy, cm th vn hc cú ngha l khi c nghe mt cõu chuyn, mt bi th ta khụng nhng hiu m cũn phi xỳc cm, tng tng v tht s gn gi, nhp thõn vi nhng gỡ ó c cú c nng lc cm th vn hc sõu sc v tinh t, cn cú s say mờ, hng thỳ khi tip xỳc vi th vn; chu khú tớch ly vn hiu bit v thc t cuc sng v vn hc; nm vng kin thc c bn v ting Vit phc v cho cm th vn hc. II. Cỏch vit mt on bi cm th vn hc b. c k bi, nm chc yờu cu ca bi tp phi tr li c iu gỡ? Cn nờu bt c ý gỡ? c. c v tỡm hiu v cõu th cõu vn hay on trớch c nờu trong bi Da vo yờu cu c thờ ca bi tp tỡm hiu, vớ d cỏch dựng t t cõu; cỏch dựng hỡnh nh, chi tit; cỏch s dng bin phỏp ngh thut quen thuc nh so sỏnh, nhõn húa, ip ng ó giỳp em cm nhn c ni dung, ý ngha gỡ p , sõu sc. d. Vit on vn v cm th vn hc khong 5-7 dũng hng vo yờu cu ca bi. on vn cú th bt u bng mt cõu m on dn dt ngi c hoc tr li thng vo cõu hi chớnh; tip ú, cnnờu rừ cỏc ý theo yờu cu ca bi; cui cựng, cú ht kt on bng mt cõu ngn gn gúi li ni dung cm th Nm vng yờu cu v cm th vn hc tiu hc, kiờn trỡ tp luyn tng bc t d n khú, nht nh hc sinh s vit c nhng on vn hay v cm th vn hc, s cú c nng lc cm th vn hc tt phỏt hin bit bao iu ỏng quý trong vn hc v cuc sng ca chỳng ta. mt s on vn cm th hon chnh 1 Trong bi Da i! Ting Vit5 , tp mt, nh th Lờ Anh Xuõn cú vit Da vn ng hiờn ngang cao vỳt Lỏ vn xanh rt mc du dng R da cm sõu vo lũng õt, Nh dõn lng bỏm cht quờ hng. Em hóy cho bit hỡnh nh cõy da trong on th trờnnúi lờn nhng iu gỡ p v ngi dõn min Nam trong khỏng chin chng M? BI LM Trong kh th trờn trớch trong bi Da i ca nh th Lờ Anh Xuõn, ta thy tỏc gi nh mun thụng qua hỡnh tng cõy da ca ngi phm cht kiờn cng, anh dng, hiờn ngang, t ho trong chin u ca ngi dõn min Nam. ng thi tỏc gi cng mun núi lờn phm cht trong sỏng, thy chung, du dng, p trong cuc sng v ý chớ kiờn cng bỏm tr, gn bú cht ch với mảnh đất quê hương mình của người dân miền Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Đề 2 Tả cảnh đẹp Sa Pa, nhà văn Nguyễn Phan Hách đã viết “Thoắt cái, lác đác lá vàng rơi trong khoảnh khắc mùa thu. Thoắt cái, trắng long lanh một cơn mưa tuyết trên những cành đào, lê, mận. Thoắt cái, gió xuân hây hẩy nồng nàn với những bông hoa lay ơn màu đen nhung hiếm quý.” Đường đi Sa Pa- Tiếng Việt 4, tập một, 1995 Em có nhận xét gì về cách dùng từ, đặt câu ở đoạn văn trên? Nêu tác dụng của cách dùng từ, đặt câu đó. BàI LàM Có lẽ chưa có tác giả nào tả cảnh Sa Pa lại đẹp đẽ, tinh tế và sống động như nhà văn Nguyễn Phan Hách. Tác giả đã khéo léo sử dụng biện pháp nghệ thuật đảo ngữ để nhấn mạnh, để làm nổi bật vẻ đẹp nên thơ của cảnh sắc thiên nhiên và thời tiết ở Sa Pa. Đồng thời điệp từ “thoắt cái” tạo cho chúng ta cái cảm xúc đột ngột, ngỡ ngàng trước sự thay đổi nhanh chóng của thời tiết ở Sa Pa. Sự thay đổi nhanh chóng đến mức bất ngờ ấy khiến người đọc như lạc vàc một tiên cảnh vậy. Đề 3 Trong bài Bóc lịch Tiếng Việt 2, tập hai., 1995 nhà thơ Bế Kiến Quốc có viết “Ngày hôm qua ở lại Trong vở hồng của con Con học hành chăm chỉ Là ngày qua vẫn còn ” Nhà thơ muốn nói với em điều gì qua đoạn thơ trên? BàI LàM Trong đoạn thơ trên, nhà thơ Bế Kiến Quốc như muốn nói với chúng ta rằng Ta học hành chăm chỉ thì trong cuốn vở hồng đẹp đẽ của chúng ta sẽ được ghi lại những điểm mười do chính những kiến thức mà ngày đêm ta miệt mài học tập. Bởi vậy có thể nói Ngày hôm qua tuy đã qua đi nhưng sẽ được nhắc đến khi ta có những kiến thức, có những thành quả mà “ngày hôm qua” ta đã tích lũy được. Đề 4 BóNG MÂY Hôm nay trời nắng như nung Mẹ em đi cấy phơi lưng cả ngày Ước gì em hóa đám mây Em che cho mẹ suốt ngày bóng râm Thanh Hào Đọc bài thơ trên, em thấy có những nét gì đẹp về tình cảm của người con đối với mẹ? BàI LàM Đọc bài thơ trên, ta thấy tình cảm của người con đối với mẹ mình thật đẹp đẽ và thật đáng quý cảm đó được thể hiện qua sự cảm thông với những việc làm vất vả của mẹ như phơi lưng đi cấy dưới cái nóng như nung và sự ước mong được góp phần làm cho mẹ đỡ vất vả trong công việc Hóa thành đám mây để che cho mẹ suốt ngày bóng râm, giúp mẹ làm việc trên đồng mát mẻ, khỏi bị nắng nóng. Đó là một tình thương vừa sâu sắc, vừa cụ thể và thiết thực của người con đối với mẹ. Đề 5 Trong bài Vàm Cỏ Đông Tiếng Việt 3, tập một, nhà thơ Hoài Vũ có viết “Đây con sông như dòng sữa mẹ Nước về xanh ruộng lúa, vườn cây Và ăm ắp như lòng người mẹ Chở tình thương trang trải đêm ngày.” Đọc đoạn thơ trên, em cảm nhận được vẻ đẹp đáng quý của dòng sông quê hương như thế nào? BàI LàM Nếu như ai cũng có một dòng sông thì chắc sẽ chạnh lòng thương nhớ khi đọc bài thơ “Vàm Cỏ Đông” của nhà thơ Hoài Vũ. Bởi dòng sông quê hương không những là nơi nô đùa, ngụp lặn của con trẻ mà còn đưa nước về tắm mát cho ruộng lúa, nương khoai, cho những khu vườn bạt ngàn cây trái như chính dòng sữa ngọt ngào của mẹ nuôi dưỡng các con từ thửa lọt lòng. Không những thế mà dòng nước ăm ắp như tấm lòng người mẹ tràn đầy yêu thương, sẵn sàng chia sẻ tấm lòng mình cho những đứa con và cho hết thảy mọi người. Đề 6 Trong bài Cô giáo lớp em Tiếng Việt 2, tập một, nhà thơ Nguyễn Xuân Sanh có viết “Cô dạy em tập viết Gió đưa thoảng hương nhài Nắng ghé vào cửa lớp Xem chúng em học bài” Em hãy cho biết khổ thơ trên đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì nổi bật? Biện pháp nghệ thuật đó giúp em thấy được điều gì đẹp đẽ ở các bạn học sinh? BàI LàM Trong khổ thơ trên, tác giả đã dùng biện pháp nghệ thuật nhân hóa để cho ta thấy được tinh thần học tập rất chăm chỉ của các bạn học sinh. Sự chăm chỉ, miệt mài học tập của các bạn không những làm vui lòng ông bà, cha mẹ mà còn làm cho cảnh vật xung quanh nắng cũng muốn ngừng đùa nghịch để ghé vào cửa lớp xem các bạn học bài. Đề 7 Trong bài Việt Nam thân yêu Tiếng Việt 4, tập một, nhà thơ Nguyễn Đình Thi có viết “Việt Nam đất nước ta ơi! Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn Cánh cò bay lả rập rờn, Mây mờ che đỉnh Trường Sơn sớm chiều” Đọc đoạn thơ trên, em cảm nhận được những điều gì về đất nước Việt Nam? BàI LàM Đất nước Việt Nam ta hiện ra trong khổ thơ trên của nhà thơ Nguyễn Đình Thi thật giàu đẹp và đáng yêu, thật nên thơ và hùng vĩ. Sự giàu đẹp và đáng yêu đó đựoc thể hiện qua những hình ảnh Biển kúa mênh mông hứa hẹn một sự no đủ, cánh cò bay lả rập rờn thật thanh bình, giản dị và đáng yêu. Sự hùng vĩ và nên thơ được thể hiện qua hình ảnh đỉnh Trường Sơn cao vời vợi sớm chiều mây phủ. Đất nước Việt Nam ta tươi đẹp biết nhường nào! Đề 8 Kết thúc bài Tre Việt Nam Tiếng Việt 5, tập một , mhà thơ Nguyễn Duy viết “Mai sau, Mai sau, Mai sau, Đất xanh tre mãi xanh màu tre xanh.” Em hãy cho biết những câu thơ trên nhằm khẳng định điều gì? Cách diễn đạt của nhà thơ có gì độc đáo, góp phần khẳng định điều đó? BàI LàM Những câu thơ kết thúc bài “Tre Việt Nam” của nhà thơ Nguyễn Duy nhằm khẳng định một màu xanh vĩnh cửu của tre Việt Nam, sức sống bất diệt của con người Việt Nam, truyền thống cao đẹp của con người Việt Nam. Nhà thơ đã khéo léo thay đổi cách ngắt nhịp, ngắt dòng và điệp ngữ ’ mai sau” góp phần gợi cảm xúc về thời gian và không gian như mở ra vô tận tạo bao ý thơ âm vang, bay bổng và đem đến cho người đọc những liên tưởng thật phong phú. Từ “xanh” được nhắc lại 3 lần trong dòng thơ với sự kết hợp khác nhau xanh tre/ xanh màu / tre xanh tạo những nét nghĩa đa dạng, phong phú và khẳng định sự trường tồn của màu sắc, của sức sống dân tộc. Đề 9 Trong bài Về thăm nhà Bác Tiếng Việt 5, tập một , nhà thơ Nguyễn Đức Mậu viết “Ngôi nhà thuở Bác thiếu thời nghiêng nghiêng mái lợp bao đời nắng mưa Chiếc giường tre quá đơn sơ Võng gai ru mát những trưa nắng hè.” Em hãy cho biết Đoạn thơ giúp ta cảm nhận được điều gì đẹp đẽ, thân thương? BàI LàM Đọc đoạn thơ trên, nhà thơ Nguyễn Đức Mậu đã cho chúng ta thấy hình ảnh ngôi nhà của Bác- nơi Bác được sinh ra và đã trải qua những ngày thơ ấu ở quê Bác thật đơn sơ và giản dị như bao nhiêu ngôi nhà khác ở làng quê Việt Nam. Mái tranh nghiêng nghiêng trải bao mùa mưa nắng, chiếc giường tre, chiếc võng gai thật mộc mạc đơn sơ. Sống trongngôi nhà bình dị đó, Bác đã được ấp ủ, che chở, vỗ về bởi tình cảm yêu thương của gia đình võng gai ru mát những trưa nắng hè và có lẽ cũng chính nơi đó đã khởi nguồn cho những chí hướng lớn lao, vĩ đại sau này của Bác Đề 10 Trong bài thơ Con cò, nhà thơ Chế Lan Viên có viết “Con dù lớn vẫn là con của mẹ Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con” Hai dòng thơ trên đã giúp em cảm nhận được ý nghĩa gì đẹp đẽ? BàI LàM Đọc hai câu thơ trên, nhà thơ Chế Lan Viên cho chúng ta thấy tình yêu thương của mẹ dành cho con thật vĩ đại, thiêng liêng như mạch nước nguồn không bao giờ vơi cạn. Dù con đã lớn khôn, dù đã đi hết cuộc đời, sống trọn cả cuộc đời thì tình thương của mẹ đối với con vẫn còn sống mãi, vẫn dõi theo bên con để lo lắng, để quan tâm, để giúp đỡ, tiếp sức mạnh cho con vươn lên trong cuộc sống. Có thể nói tình thương của mẹ dành cho con là một tình thương bất tử. Phần I Một số đề cảm thụ văn học Lớp 5 và gợi ý làm bài Đây chỉ là những ý chính trong nội dung cảm thụ, yêu cầu em phải biết viết những ý chính trên thành một, hai đoạn văn hoàn chỉnh, có câu Mở, câu Kết và phần Thân đoạn rõ ràng và hay, chứ không được chỉ chép y nguyên những gợi ý đó. Câu 1 Trong bài Mùa thu mới, nhà thơ Tố Hữu viết Yêu biết mấy những dòng sông bát ngát Giữa đôi bờ dào dạt lúa ngô non Yêu biết mấy, những con đường ca hát Qua công trường mới dựng mái nhà son! Theo em, khổ thơ trên đã bộc lộ cảm xúc của tác giả trước những vẻ đẹp gì trên đất nước chúng ta? Gợi ý Qua khổ thơ tác giả đã bộc lộ cảm xúc mạnh mẽ của mình trước những cảnh đẹp của quê hương, đất nước Vẻ đẹp của những “dòng sông bát ngát” đang chảy giữa “đôi bờ dào dạt lúa non”. Những vẻ đẹp đã hứa hẹn một cuộc sống ấm no cho những người dân trên đất nước chúng ta. -Vẻ đẹp của những “ con đường ca hát” vui, phấn khởi vì được chạy qua công trường đang xây dựng những mái nhà ngói mới. Đó cũng chính là vẻ đẹp của hạnh phúc đầy hứa hẹn đối với nhân dân ta. Câu 2 Trong bài Việt Nam thân yêu TV5-tập 1, nhà thơ Nguyễn Đình Thi có viết Việt Nam đất nước ta ơi! Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn. Cánh cò bay lả dập dờn, Mây mờ che đỉnh Trường Sơn sớm chiều. Nêu những cảm nhận của em khi đọc đoạn thơ trên. Gợi ý Đoạn thơ bộc lộ cảm xúc dạt dào của tác giả trước những vẻ đẹp bình dị trên đất nước Việt Nam thân yêu. Hình ảnh “ biển lúa” rộng mênh mông gợi cho ta nièm tự hào về sự giàu đẹp, trù phú của quê hương. Hình ảnh “ cánh cò bay lả dập dờn” gợi vẻ nên thơ, xao xuyến mọi tấm lòng. Đất nước còn mang niềm tự hào với vẻ đẹp hùng vĩ của “đỉnh Trường Sơn” cao vời vợi sớm chiều mây phủ. Đoạn thơ đã giúp ta cảm nhận được tình cảm thiết tha yêu quý và tự hào về đất nước của tác giả Nguyễn Đình Thi. Câu 3 Trong cuốn Hồi kí Bác Hồ, hai nhà văn Hoài Thanh và Thanh Tịnh đã tả phong cảnh quê hương Bác như sau Trước mắt chúng tôi, giữa hai dãy núi là nhà Bác với cánh đồng quê Bác. Nhìn xuống cánh đồng có đủ các màu xanh, xanh pha vàng của ruộng mía, xanh rất mượt mà của lúa đương thời con gái, xanh đậm của những rặng tre; đây đó một vài cây phi lao xanh biếc và nhiều màu xanh khác nữa. Đọc đoạn văn trên, em có nhận xét gì về cách dùng từ ngữ chỉ màu xanh? Cách dùng từ ngữ như vậy đã góp phần gợi tả đIều gì về cảnh vật trên quê Bác? Gợi ý Đoạn văn dùng từ ngữ chỉ màu xanh thật đa dạng và phù hợp với từng cảnh vật ruộng mía xanh pha vàng, lúa chiêm đương thời con gái giai đoạn phát triển mạnh có màu xanh rất mượt, rặng tre xanh đậm, phi lao xanh biếc. Cách dùng từ ngữ như vậy góp phần gợi tả vẻ đẹp nên thơ và tràn trề sức sống của cảnh vật trên quê hương Bác. Câu 4 Đọc bài thơ sau Quê em Bên này là núi uy nghiêm Bên kia là cánh đồng liền chân mây Xóm làng xanh mát bóng cây Sông xa trắng cánh buồm bay lưng trời… Trần Đăng Khoa Em hình dung được cảnh quê hương của nhà thơ trần Đăng Khoa như thế nào? Gợi ý Bài thơ cho ta thấy quê hương của nhà thơ Trần Đăng Khoa rất đẹp. Một bên có ngọn núi uy nghiêm như đứng đó từ bao đời nay. Một bên là cánh đồng rộng mênh mông, trải xa tít tắp như đến tận chân trời. ở giữa là xóm làng thân yêu được che bởi bóng cây xanh mát. Xa xa, hình ảnh dòng sông hiện trắng những cánh buồm, trông như đàn chim sải cánh bay trên trời cao. Vẻ đẹp của quê hương nhà thơ làm cho ta thêm yêu quê hương đất nước Việt Nam. Câu 5 Trong bài Tiếng đàn Ba-la-lai-ca trên sông Đà, nhà thơ Quang Huy đã miêu tả một đêm trăng vừa tĩnh mịch vừa sinh động trên công trường sông Đà như sau Lúc ấy Cả công trường say ngủ cạnh dòng sông Những tháp khoan nhô lên trời ngẫm nghĩ Những xe ủi, xe ben sang vai nhau nằm nghỉ Chỉ còn thiếng đàn ngân nga Với một dòng trăng lấp loáng sông Đà. Khổ thơ trên có hình ảnh nào đẹp nhất? Hình ảnh ấy cho ta thấy ý nghĩa gì sâu sắc? Gợi ý Hình ảnh đẹp nhất được gợi lên qua câu thơ Chỉ còn tiếng đàn ngân nga Với một dòng trăng lấp loáng sông Đà. Đó là hình ảnh mang ý nghĩa sâu sắc giữa con người với thiên nhiên, giữa ánh trăng với dòng sông dường như có sự gắn bó, hoà quyện thật đẹp đẽ. Tiếng đàn ngân nga, lan toả trong đêm trăng như lay động cả mặt nước sông Đà, làm cho dòng sông như dòng trăng ấy trở nên lấp loáng ánh trăng đẹp. Câu 6 Trong bài Bài ca về trái đất, nhà thơ Định Hải có viết Trái đất này là của chúng mình Quả bóng xanh bay giữa trời xanh Bồ câu ơi, cánh chim gù thương mến Hải âu ơi, cánh chim vờn sang biển Cùng bay nào, cho trái đất quay! Cùng bay nào, cho trái đất quay! Đoạn thơ trên giúp em cảm nhận được những điều gì về trái đất thân yêu? Gợi ý Cảm nhận về trái đất thân yêu -Trái đất là tài sản vô giá của tất cả mọi người. -Trái đất được so sánh với hình ảnh quả bóng xanh bay giữa trời xanh cho thấy vẻ đẹp của sự bình yên, của niềm vui trong sáng, hồn nhiên. -Trái đất hoà bình luôn ấm áp tiếng chim gù hình ảnh chim bồ câu thường dùng làm biểu tượng của hoà bình. -Trái đất đẹp và nên thơ với hình ảnh cánh chim hải âu bay chập chờn trên sóng biển. Câu 7 Trong bài Hạt gạo làng ta, nhà thơ Trần Đăng Khoa có viết Hạt gạo làng ta Có bão tháng bảy Có mưa tháng ba Giọt mồ hôi sa Những trưa tháng sáu Nước như ai nấu Chết cả cá cờ Cua ngoi lên bờ Mẹ em xuống cấy… Em hiểu đoạn thơ trên như thế nào? Hình ảnh đối lập trong đoạn thơ gợi cho em những suy nghĩ gì? Gợi ý Hạt gạo của làng quê ta đã trải qua biết bao nhiêu khó khăn thử thách to lớn của thiên nhiên nào là bão tháng bảy thường là bão to, nào là mưa tháng ba thường là mưa lớn. Hạt gạo còn được làm ra từ những giọt mồ hôI của người mẹ hiền trên cánh đồng nắng lửa “Giọt mồ hôi sa/ Những trưa tháng sáu/ Nước như ai nấu/ Chết cả cá cờ/Cua ngoi lên bờ/ Mẹ em xuống cấy…”. Hình ảnh đối lập của hai dòng tơ cuối “Cua ngoi lên bờ/ Mẹ em xuống cấy” gợi cho ta nghĩ đến sự vất vả, gian truân của người mẹ khó có gì so sánh nổi. Càng cảm nhận sâu sắc được nỗi vất vả của người mẹ để làm ra hạt gạo, ta càng thêm thương yêu mẹ biết bao nhiêu. Câu 8 Tả vẻ đẹp của rừng mơ ở Hương Sơn Hà Tây, trong bài Rừng mơ của nhà thơ Trần Lê Văn có đoạn Rừng mơ ôm lấy núi Mây trắng đọng thành hoa Gió chiều đông gờn gợn Hương bay gần bay xa… Hãy ghi lại vài dòng cảm nhận của em khi đọc đoạn thơ trên. Gợi ý Đoạn thơ giúp ta cảm nhận được vẻ đẹp hấp dẫn của rừng mơ Hương Sơn. Rừng mơ bao quanh núi, rừng mơ được nhân hoá “ôm lấy núi” càng cho ta thấy sự gắn bó với núi một cách gần gũi, thân thiết và yêu thương. Hoa mơ nở trắng như mây trên trời đọng kết lại. Gió chiều đông nhẹ nhàng gờn gợn đưa hương hoa mơ lan toả khắp nơi. Có thể nói đoạn thơ đã vẽ ra bức tranhmang vẻ đẹp của đất trời thiên nhiên hoà quyện trong rừng mơ Hương Sơn. Câu 9 Trong bài Hoàng hôn trên sông Hương có đoạn tả cảnh như sau Phía bên sông, xóm Cồn Hến nấu cơm chiều, thả khói nghi ngút cả một vùng tre trúc. Đâu đó, từ khúc quanh vắng lặng của dòng sông, tiếng lanh canh của thuyền chài gỡ những mẻ cá cuối cùng truyền đi trên mặt nước, khiến mặt sông nghe như rộng hơn… Theo Hoàng Phủ Ngọc Tường Em hãy cho biết Đoạn văn trên có những hình ảnh và âm thanh nào có sức gợi tả sinh động? Gợi tả được điều gì? Gợi ý -Hình ảnh có sức gợi tả sinh động khói nghi ngút cả một vùng tre trúc khi xóm Cồn Hến nấu cơm chiều- gợi tả vẻ ấm áp, bình yên của người dân thôn xóm ven sông, giúp người đọc tưởng tượng ra bức tranh thuỷ mặc đơn sơ nhưng có cả một không gian rộng rãi khói bay lên bầu trời, tre trúc và sông nước trên mặt đất. -Âm thanh có sức gợi tả sinh động tiếng lanh canh của thuyền chài gỡ những mẻ cá cuối cùng truyền đi trên mặt nước ở đâu đó sau khúc quanh vắng lặng của dòng sông dường như có sức âm vang xa rộng trong khung cảnh tĩnh lặng, khiến tác giả có cảm giác mặt sông nghe như rộng hơn, gợi cho người đọc cảm nhận được vẻ thanh bình và nên thơ của một buổi chiều trên sông Hương. Câu 10 Trong bài Trên hồ Ba Bể, nhà thơ Hoàng Trung Thông có viết Thuyền ta lướt nhẹ trên Ba Bể Trên cả mây trời, trên núi xanh Mây trắng bòng bềnh trôi lặng lẽ Mái chèo khua bóng núi rung rinh Theo em, đoạn thơ trên đã bộc lộ những cảm xúc của tác giả khi đi thuyền trên hồ Ba Bể như thế nào? Gợi ý Khi con thuyền lướt nhẹ trên Ba Bể, nhìn thấy cả mây trời, núi xanh in bang trên mặt nước, tác giả cảm thấy mình được đi trên con thuyền đang trôi trên bầu trời và ngọn núi cao, mái chèo khua nước làm cho bang núi rung rinh, cảnh vật thêm kì ảo, nên thơ. Đó là những cảm xúc trước hồ Ba Bể đẹp đẽ và thơ mộng, thể hiện tình cảm gắn bó sâu nặng của tác giả đối với thiên nhiên dất nước tươi đẹp. Câu 11 Kết thúc bài thơ Tiếng vọng, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều viết Đêm đêm tôi vừa chip mắt Cánh cửa lại rung lên tiếng đập cánh Những quả trứng lại lăn vào giấc ngủ Tiếng lăn như đá lở trên ngàn. Đoạn thơ cho thấy những hình ảnh nào đã để lại ấn tượng sâu sắc trong tâm trí tác giả? Vì sao như vậy? Gợi ý Đoạn thơ cho ta thấy những hình ảnh đã để lại ấn tượng sâu sắc trong tâm trí tác giả tiếng đập cánh của con chim sẻ nhỏ như cầu mong sự giúp đỡ trong đêm cơn bão về gần sáng; những quả trứng trong tổ không có chim mẹ ấp ủ sẽ mãi mãi không nở thành chim non được. Những hình ảnh đó làm nên tiếng vọng “khủng khiếp” trong giấc ngủ và trở thành nỗi băn khoăn, day dứt khôn nguôi trong tâm hồn tác giả. Câu 12Trong bài Mùa thảo quả, nhà văn Ma Văn Kháng tả hương thơm trong thảo quả như sau Gió tây lướt thướt ba qua rừng, quyến hương thảo quả đi, rải theo triền núi, đưa hương thảo quả ngọt lung, thơm nồng vào những thôn xóm Chin San. Gió thơm. Cây cỏ thơm. Đất trời thơm. Người đi rừng thảo quả về, hương thơm đạm ủ ấp trong từng nếp áo, nếp khăn. Hãy nêu nhận xét về cách dùng từ, đặt câu nhằm nhấn mạnh hương thơm của thảo quả chín trong đoạn văn trên. Gợi ý Tác giả đã lặp lại liên tiếp 3 lần từ “thơm” điệp từ, dùng các từ thơm nồng, thơm đậm để nhấn mạnh hương thơm của thảo quả chín. Câu đầu của đoạn văn tuy dài nhưng được ngắt thành nhiều cụm từ diễn tả cơn gió mang hương thơm của thảo quả chín trong rừng bay đi xa rộng. Ba câu ngắn tiếp theocàng khẳng định hương thơm của thảo quả chín như lan toả, thấm đượm vào tất cả thiên nhiên, đất trời. Hương thảo quả chín còn ấp ủ trong tong nếp áo, nếp khăn của người đi từ rừng về, thơm mãi với thời gian. Câu 13 Trong bài Mặt trời xanh của tôio, nhà thơ Nguyễn Viết Bình viết Rừng cọ ơi! Rừng cọ! Lá đẹp, lá ngời ngời Tôi yêu thường vẫn gọi Mặt trời xanh của tôi. Theo em, khổ thơ trên đã bộc lộ tình cảm của tác giả đối với quê hương như thế nào? Gợi ý Khổ thơ bộc lộ tình cảm thiết tha yêu quý của tác giả đối với rừng cọ của quê hương. Tác giả trò chuyện với rừng cọ như trò chuyện với người thân “Rừng cọ ơi! Rừng cọ!”, tả những chiếc lá cọ vừa đẹp vừa ngời ngời sức sống. Hình ảnh “Mặt trời xanh của tôi” ở câu thơ cuối không chỉ nói lên sự liên tưởng, so sánh chính xác của tác giả lá cọ xoè những cánh nhỏ dàI trông xa như “mặt trời ” dâng toả chiếu những “tia nắng xanh” mà còn bộc lộ rõ tình cảm yêu mến và tự hào của tác giả về rừng cọ của quê hương. Câu 14 Kết bài Hành trình của bầy ong, nhà thơ Nguyễn Đức Mậu có viết Bầy ong giữ hộ cho người Những loài hoa đã tàn phai tháng ngày. Qua hai dòng thơ trên, em hiểu công việc của bầy ong có ý nghĩa gì đẹp đẽ? Gợi ý Qua hai dòng thơ, ta thấy công việc của bầy ong có ý nghĩa thật đẹp đẽ Bầy ong rong ruổi khắp nơi để tìm hoa, hút nhuỵ, mang về làm thành những giọt mật thơm ngon. Những giọt mật ong được làm nên bởi sự kết tinh từ hương thơm vị ngọt của những loài hoa. Do vậy, khi thưởng thức mật ong, dù hoa đã tàn phai theo thời gian nhưng con người vẫn cảm thấy những màu hoa được “giữ lại” trong hương thơm, vị ngọt của mật ong. Có thể nói bầy ong đã giữ gìn được vẻ đẹp của thiên nhiên để ban tặng con người, làm cho cuộc sống của con người thêm hạnh phúc. Câu 15 Trong bà Cô Tấm của mẹ, nhà thơ Lê Hồng Thiện có viết Bao nhiêu công việc lặng thầm Bàn tay của bé đỡ đần mẹ cha Bé học giỏi, bé nết na Bé là cô Tấm, bé là con ngoan. Đoạn thơ trên giúp em thấy được những đièu gì đẹp đẽ ở cô bé đáng yêu? Gợi ý Đoạn thơ cho thấy những điều đẹp đẽ ở cô bé đáng yêu âm thầm, lặng lẽ làm nhiều công việc đỡ đần cho cha mẹ, học hành giỏi giang, cư xử tốt với mọi người tính nết tốt .Cô bé xứng đáng là co tấm trong gia đình, là con ngoan của cha mẹ, luôn đem đến niềm vui, hạnh phúc cho mọi người . Câu 16 Ca ngợi cuộc sống cao đẹp của bác Hồ, trong bài thơ Bác ơi !, nhà thơ Tố Hữu có viết Bác sống như trời đất của ta Yêu từng ngọn lúa, mỗi cành hoa Tự do cho mỗi đời nô lệ Sữa để em thơ, lụa tặng già. Đoạn thơ trên đã giúp em hiểu được những nét đẹp gì trong cuộc sống của Bác Hồ kính yêu ? Gợi ý Đoạn thơ cho thấy những nét đẹp trong cuộc sống của Bác Hồ kính yêu. Đó là cuộc sống gần gũi với tất cả mọi người như trời đất của ta, cuộc sống tràn đầy tình yêu thương đến từng ngọn lúa, mỗi cành hoa. Cảm động nhất là cuộc sống của Bác luôn vì hạnh phúc của con người. Bác hi sinh cả đời mình vì cuộc sống đấu tranh giành độc lập, tự do cho mỗi đời nô lệ, vì niềm vui cho tất cả mọi người “Sữa để em thơ, lụa tặng già “. Câu 17 Đọc hai câu ca dao -Ai ơi, đừng bỏ ruộng hoang, Bao nhiêu tấc đất, tấc vàng ấy nhiêu. -Rủ nhau đi cấy đi cày Bây giờ khó nhọc, có ngày phong lưu. Em hiểu đựoc điều gì có ý nghĩa đẹp đẽ trong cuộc sống của con người? Gợi ý Hai câu ca dao đã ghúp ta hiểu được ý nghĩa đẹp đẽ của lao động trong cuộc sống của con người. Câu ca dao thứ nhất khuyên người nông dân hãy chăm chỉ cày cấy, trồng trọt, đừng bỏ ruộng hoang. Bởi vì, mỗi tấc đất có giá trị như tấc vàng “Bao nhiêu tấc đất,tấc vàng bấy nhiêu”. Câu ca dao thứ hai cũng là lời nhắn gửi người nông dân hãy cần cù lao động. Bởi vì, công việc đi cấy đi cày hôm nay tuy vất vả, khó nhọc nhưng sẽ đem lại cuộc sống no đủ, sung túc cho ngày mai “Bây giờ khó nhọc, có ngày phong lưu”. Câu 18 Trong bài Chiếc xe lu, nhà thơ Trần Nguyên Đào có viết Tớ là chiếc xe lu Người tớ to lù lù Con đường nào mới đắp Tớ san bàng tăm tắp Con đường nào rải nhựa Tớ là phẳng như lụa Trời nóng như lửa thiêu Tớ vẫn lăn đều đều Trời lạnh như ướp đá Tớ càng lăn vội vã. Theo em, qua hình ảnh chiếc xe lu xe lăn đường , tác giả muốn ca ngợi ai? Ca ngợi những phẩm chất gì đáng quý? Gợi ý Qua hình ảnh chiếc xe lu, tác giả muốn ca ngợi người công dân làm đường cho mọi người đi lại. Những phẩm chất tốt đẹp của xe lu cũng chính là những phẩm chất đánh kính trọng của người công nhân làm đường. Họ đã lao động với tinh thần nhiệt tình và trách nhiệm cao san bàng con đường mới đắp, là phẳng con đường rải nhựa, mặc cho “Trời nóng như lửa thiêu” hay “Trời lạnh như ướp đá” vẫn làm việc miệt mài. Chiếc xe lu hay chính là người công nhân đã làm nên những con đường, đem niềm vui đến cho mọi người đi trên con đường đó. Câu 19 trong Thư gửi các học sinh nhân ngày khai trường đầu tiên của nước Việt Nam độc lập 1945, Bác Hồ đã viết Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với cac cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em. Lời dạy của Bác Hồ kính yêu đã giúp em hiểu đưởc trách nhiệm của người học sinh đối với viêc học tập như thế nào? Gợi ý Lời dạy của Bác Hồ đã giúp em hiểu được trách nhiệm của người học sinh đối với việc học tập và rèn luyện để trở thành người “trò giỏi, con ngoan”. Có như vậy, khi lớn lên, ta mới có thể góp phần tích cực để xây dựng đất nước càng giầu mạnh, làm cho non sông Việt Nam được sánh vai với các cường quốc năm châu trên thế giới. Câu 20 thi năm 2006-2007 Đọc bài thơ sau Cả nhà đi học Đưa con đến lớp mỗi ngày Như con, mẹ cũng “thưa thầy”, “chào cô” Chiều qua bố đón, tình cờ Con nghe bố cũng “chào cô”, “thưa thầy”… Cả nhà đi học, vui thay! Hèn chi điểm xấu buồn lây cả nhà Nhà mình như thể được … ba điểm mười. Cao Xuân Sơn Em cảm nhận được niềm vui đi học của cả nhà qua khổ thơ thứ hai trong bài thơ như thế nào? Gợi ý Niềm vui đi học của cả nhà được diễn tả qua khổ thơ thứ hai thật hồn nhiên và đáng yêu. Khi cả nhà đều đI học, đều là học trò của các thầy giáo, cô giáo thì ai cũng được chia sẻ niềm vui, nỗi buồn trong học tập. Khi có “điểm xấu” thì “buồn lây cả nhà”. Khi được “điểm 10” thì niềm vui cũng được nhân lên. Kết quả học tập tốt đã thật sự làm cho cả nhà sung sướng và hạnh phúc. Câu 21 Hình ảnh người mẹ chiến sĩ trong kháng chiến chống Mĩ được nhà thơ Bằng Việt qua những câu thơ trong bài Mẹ như sau Con bị thương, nằm lại một mùa mưa Nhớ dáng mẹ ân cần mà lặng lẽ Nhà yên ắng. Tiếng chân đi rất nhẹ Gió từng hồi trên mái lá ùa qua … Con xót lòng, mẹ hái trái bưởi đào Con nhạt miệng có canh tôm nấu khế Khoai nướng, ngô bung ngọt lòng đến thế Mỗi ban mai toả khói ấm trong nhà. Gợi ý Hình ảnh người mẹ chiến sĩ được gợi tả qua hai khổ thơ của nhà thơ Bằng Việt thật cảm động. Mẹ thương anh chiến sĩ thương binh như thương đứa con ruột thịt, mẹ chăm sóc anh “ân cần mà lặng lẽ”. Căn nhà “yên ắng” chỉ có “ tiếng chân đI rất nhẹ” của mẹ như giữ gìn, nâng nui giấc ngủ cho “con”. Mẹ đem đến cho “ con” tráI bưởi đào, canh tôm nấu khế để “con” đỡ “ xót lòng, nhạt miệng”. Mẹ làm cho “con” ngọt lòng bởi hương vị của khoai nướng, ngô bung đậm đà tình quê hương, khiến cho mỗi sớm mai trong nhà vấn vương làn khói ấm. Có thể nói Hình ảnh người chiến sĩ trong bài Mẹ của nhà thơ Bằng Việt chính là hình ảnh đẹp đẽ của quê hương thân yêu. Câu 22 Trong bài Bộ đội về làng, nhà thơ Hoàng Trung Thông có viết Các anh về Mái ấm nhà vui Tiếng hát câu cười Rộn ràng xóm nhỏ. Các anh về Tưng bừng trước ngõ, Lớp lớp đàn em hớn hở chạy theo sau. Mẹ già bịn rịn áo nâu Vui đàn con ở rừng sâu mới về. Em hãy cho biết Những hình ảnh nào thể hiện niềm vui của xóm nhở khi bộ đội về? Vì sao các anh bộ đội được mọi người mừng rỡ đón chào như vậy? Gợi ý -Những hình ảnh thể hiện niềm vui của xóm nhỏ khi bộ đội về mái ấm nhà vui, tiếng hát câu cười rộn ràng xóm nhỏ, lớp lớp đàn em hớn hở chạy theo sau, mẹ già bịn rịn áo nâu. Niềm vui của mẹ già khi đón bộ đội về thật khó nói nên lời, chỉ dồn nén bên ngoài mà không biểu lộ ra bên ngoài. -Các anh bộ đội được mọi người mừng rỡ đón chào như vậy bởi vì các anh đi chiến đấu bảo vệ quê hương, đất nước, sẵn sàng hi sinh thân mình để đem lại cuộc sống ấm no hạnh phúc cho mọi người; các anh là con em của nhân dân, luôn gần gũi giúp đỡ mọi người với tình cảm yêu thương đẹp đẽ. Câu 23 Trong bài thơ Chú đi tuần của Trần Ngọc, hình ảnh người chiến sĩ đi tuần trong đêm khuya thành phố được miêu tả như sau Trong đêm khuya vắng vẻ, Chú đi tuần đêm nay. Nép mình dưới bóng hàng cây Gió đông lạnh buốt đôi tay chú rồi! Rét thì mặc rét cháu ơi! [...]... suốt đời Đề 89 Đọc bài thơ Em thương Em thương làn gió mồ côi Không tìm thấy bạn, vào ngồi trong cây Em thương sợi nắng đông gầy Run run ngã giữa vườn cây cải ngồng Nguyễn Ngọc Kí Nêu cảm nhận của em về bài thơ trên? Chỉ ra cái hay của bài thơ Cảm thụ văn học lớp 5 I Thế nào là cảm thụ văn học? Cảm thụ văn học là sự cảm nhận những giá trị nổi bật, những điều sâu sắc, tế nhị và đẹp đẽ của văn học thể... dung cảm thụ Nắm vững yêu cầu về cảm thụ văn học ở tiẻu học, kiên trì tập luyện từng bước từ dễ đến khó, nhất định học sinh sẽ viết được những đoạn văn hay về cảm thụ văn học, sẽ có được năng lực cảm thụ văn học tốt để phát hiện biết bao điều đáng quý trong văn học và cuộc sống của chúng ta một số đoạn văn cảm thụ hoàn chỉnh Đề 1 Trong bài Dừa ơi! Tiếng Việt5 , tập một, nhà thơ Lê Anh Xuân có viết... em cảm nhận được nội dung, ý nghĩa gì đẹp đẽ, sâu sắc g Viết đoạn văn về cảm thụ văn học khoảng 5- 7 dòng hướng vào yêu cầu của đề bài Đoạn văn có thể bắt đầu bằng một câu “mở đoạn” để dẫn dắt người đọc hoặc trả lời thẳng vào câu hỏi chính; tiếp đó, cầnnêu rõ các ý theo yêu cầu của đề bài; cuối cùng, có htể “kết đoạn” bằng một câu ngắn gọn để “gói” lại nội dung cảm thụ Nắm vững yêu cầu về cảm thụ. .. có sư say mê, hứng thú khi tiếp xúc với thơ văn; chịu khó tích lũy vốn hiểu biết về thực tế cuộc sống và văn học; nắm vững kiến thức cơ bản về tiếng Việt phục vụ cho cảm thụ văn học II Cách viết một đoạn bài cảm thụ văn học e Đọc kỹ đề bài, nắm chắc yêu cầu của bài tập phải trả lời được điều gì? Cần nêu bật được ý gì? f Đọc và tìm hiểu về câu thơ câu văn hay đoạn trích được nêu trong bài Dựa... trong tác phẩm cuốn truyện, bài văn, bài thơ hay một bộ phận của tác phẩm đoạn văn , đoạn thơ thậm chí một từ ngữ có giá trị trong câu văn, câu thơ Như vậy, cảm thụ văn học có nghĩa là khi đọc nghe một câu chuyện, một bài thơ ta không những hiểu mà còn phải xúc cảm, tưởng tượng và thật sự gần gũi, “nhập thân” với những gì đã đọc Để có được năng lực cảm thụ văn học sâu sắc và tinh tế, cần có... mạnh cho con vươn lên trong cuộc sống Có thể nói tình thương của mẹ dành cho con là một tình thương bất tử Phần I Một số đề cảm thụ văn học Lớp 5 và gợi ý làm bài Đây chỉ là những ý chính trong nội dung cảm thụ, yêu cầu em phải biết viết những ý chính trên thành một, hai đoạn văn hoàn chỉnh, có câu Mở, câu Kết và phần Thân đoạn rõ ràng và hay, chứ không được chỉ chép y nguyên những gợi ý đó. Câu... Ngỗng ơi! Học! Học! ” Phạm Hổ Theo em, điều gì đã tạo nên sự hấp dẫn của đoạn thơ? Hãy bộc lộ cảm nghĩ của mình bằng một đoạn văn ngắn từ 7 đến 8 câu Học sinh nêu được cảm nhận của mình khi đọc đoạn thơ thông qua hai tín hiệu nội dung và nghệ thuật bằng một đoạn viết ngắn có cấu trúc chặt chẽ, cảm xúc hồn nhiên chân thực, đảm bảo các ý cơ bản sau + Nội dung Đoạn thơ giới thiệu một buổi học đầy thú... lớn… Yêu cầu học sinh viết được những cảm xúc của mình một cách tự nhiên, chân thực Ví dụ Nói đến hoa Phượng là nói đến tuổi học trò Hoa Phượng nở báo hiệu mùa thi đã tới Hoa phượng nở là kết quat tốt đẹp của chúng em sau bao ngày học tập vất vả Hoa Phượng nở chúng em sẽ được nghỉ hè với những cuộc chia tay đầy lưu luyến …… Đề 85 Đọc đoạn thơ “Ngỗng không chịu học Khoe biết chữ rồi Vịt đưa sách ngược... thơ trên, tác giả đã dùng biện pháp nghệ thuật nhân hóa để cho ta thấy được tinh thần học tập rất chăm chỉ của các bạn học sinh Sự chăm chỉ, miệt mài học tập của các bạn không những làm vui lòng ông bà, cha mẹ mà còn làm cho cảnh vật xung quanh nắng cũng muốn ngừng đùa nghịch để ghé vào cửa lớp xem các bạn học bài Đề 7 Trong bài Việt Nam thân yêu Tiếng Việt 4, tập một, nhà thơ Nguyễn Đình Thi có... thấy được tinh thần học tập rất chăm chỉ của các bạn học sinh làm cho nắng như đứa trẻ nhỏ đang tung tăng chạy nhả cũng muốn dừng lại ghé vào cửa lớp để xem các bạn học bài Đề 42 Trong bài Việt Nam thân yêu, nhà thơ Nguyễn Đình Thi có viết Việt Nam đất nước ta ơi! Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn Cánh cò bay lả rập rờn Mây mờ che đỉnh Trường Sơn sớm chiều Đọc đoạn thơ trên, em cảm nhận được điều . Cảm thụ văn học lớp 5 I. Thế nào là cảm thụ văn học? Cảm thụ văn học là sự cảm nhận những giá trị nổi bật, những điều sâu sắc, tế nhị và đẹp đẽ của văn học thể hiện trong. biết về thực tế cuộc sống và văn học; nắm vững kiến thức cơ bản về tiếng Việt phục vụ cho cảm thụ văn học. II. Cách viết một đoạn bài cảm thụ văn học a. Đọc kỹ đề bài, nắm chắc yêu cầu của. tử. Phần I Một số đề cảm thụ văn học Lớp 5 và gợi ý làm bài Đây chỉ là những ý chính trong nội dung cảm thụ, yêu cầu em phải biết viết những ý chính trên thành một, hai đoạn văn hoàn chỉnh, có - Xem thêm -Xem thêm 89 đề cảm thụ văn học lớp 5, 89 đề cảm thụ văn học lớp 5, VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí CẢM THỤ VĂN HỌC LỚP 5 I. ThÕ nµo lµ c¶m thô v¨n häc? C¶m thô v¨n häc lµ sù c¶m nhËn nh÷ng gi¸ trÞ næi bËt, nh÷ng iÒu s©u s¾c, tÕ nhÞ vµ Ñp Ï cña v¨n häc thÓ hiÖn trong t¸c phÈm cuèn truyÖn, bµi v¨n, bµi th¬... hay mét bé phËn cña t¸c phÈm o¹n v¨n, o¹n th¬... thËm chÝ mét tõ ng÷ cã gi¸ trÞ trong c©u v¨n, c©u th¬ Nh­ vËy, c¶m thô v¨n häc cã nghÜa lµ khi äc nghe mét c©u chuyÖn, mét bµi th¬... ta khng nh÷ng hiÓu mµ cßn ph¶i xóc c¶m, t­ëng t­îng vµ thËt sù gÇn gòi,“nhËp th©n” víi nh÷ng g× äc... §Ó cã ­îc n¨ng lùc c¶m thô v¨n häc s©u s¾c vµ tinh tÕ, cÇn cã s­ say mª, høng thó khi tiÕp xóc víi th¬ v¨n; chÞu khã tÝch lòy vèn hiÓu biÕt vÒ thùc tÕ cuéc sèng vµ v¨n häc; n¾m v÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ tiÕng ViÖt phôc vô cho c¶m thô v¨n häc. II. C¸ch viÕt mét o¹n bµi c¶m thô v¨n häc a. §äc kü Ò bµi, n¾m ch¾c yªu cÇu cña bµi tËp ph¶i tr¶ lêi ­îc iÒu g×? CÇn nªu bËt ­îc ý g×?... b. §äc vµ t×m hiÓu vÒ c©u th¬ c©u v¨n hay o¹n trÝch ­îc nªu trong bµi Dùa vµo yªu cÇu cô thª cña bµi tËp Ó t×m hiÓu, vÝ dô c¸ch dïng tõ Æt c©u; c¸ch dïng h×nh ¶nh, chi tiÕt; c¸ch sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt quen thuéc nh­ so s¸nh, nh©n hãa, iÖp ng÷... gióp em c¶m nhËn ­îc néi dung, ý nghÜa g× Ñp Ï, s©u s¾c. c. ViÕt o¹n v¨n vÒ c¶m thô v¨n häc kho¶ng 5 - 7 dßng h­íng vµo yªu cÇu cña Ò bµi. §o¹n v¨n cã thÓ b¾t Çu b»ng mét c©u “më o¹n” Ó dÉn d¾t ng­êi äc hoÆc tr¶ lêi th¼ng vµo c©u hái chÝnh; tiÕp ã, cÇn nªu râ c¸c ý theo yªu cÇu cña Ò bµi; cuèi cïng, cã htÓ “kÕt o¹n” b»ng mét c©u ng¾n gän Ó “gãi” l¹i néi dung c¶m thô N¾m v÷ng yªu cÇu vÒ c¶m thô v¨n häc ë tiểu häc, kiªn tr× tËp luyÖn tõng b­íc tõ dÔ Õn khã, nhÊt Þnh häc sinh sÏ viÕt ­îc nh÷ng o¹n v¨n hay vÒ c¶m thô v¨n häc, sÏ cã ­îc n¨ng lùc c¶m thô v¨n häc tèt Ó ph¸t hiÖn biÕt bao iÒu ¸ng quý trong v¨n häc vµ cuéc sèng cña chóng ta. TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5 VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí §©y chØ lµ nh÷ng ý chÝnh trong néi dung c¶m thô, yªu cÇu em ph¶i biÕt viÕt nh÷ng ý chÝnh trªn thµnh mét, hai o¹n v¨n hoµn chØnh, cã c©u Më, c©u KÕt vµ phÇn Th©n o¹n râ rµng vµ hay, chø khng ­îc chØ chp y nguyªn nh÷ng gîi ý ã. C©u 1 Trong bµi Mïa thu míi, nhµ th¬ Tè H÷u viÕt Yªu biÕt mÊy nh÷ng dßng sng b¸t ng¸t Gi÷a i bê dµo d¹t lóa ng non Yªu biÕt mÊy, nh÷ng con ­êng ca h¸t Qua cng tr­êng míi dùng m¸i nhµ son! Theo em, khæ th¬ trªn béc lé c¶m xóc cña t¸c gi¶ tr­íc nh÷ng vÎ Ñp g× trªn Êt n­íc chóng ta? Gîi ý Qua khæ th¬ t¸c gi¶ béc lé c¶m xóc m¹nh mÏ cña m×nh tr­íc nh÷ng c¶nh Ñp cña quª h­¬ng, Êt n­íc VÎ Ñp cña nh÷ng “dßng sng b¸t ng¸t” ang ch¶y gi÷a “i bê dµo d¹t lóa non”. Nh÷ng vÎ Ñp høa hÑn mét cuéc sèng Êm no cho nh÷ng ng­êi d©n trªn Êt n­íc chóng ta. -VÎ Ñp cña nh÷ng “ con ­êng ca h¸t” vui, phÊn khëi v× ­îc ch¹y qua cng tr­êng ang x©y dùng nh÷ng m¸i nhµ ngãi míi. §ã còng chÝnh lµ vÎ Ñp cña h¹nh phóc Çy høa hÑn èi víi nh©n d©n ta. C©u 2 Trong bµi ViÖt Nam th©n yªu TV5-tËp 1, nhµ th¬ NguyÔn §×nh Thi cã viÕt ViÖt Nam Êt n­íc ta ¬i! Mªnh mng biÓn lóa ©u trêi Ñp h¬n. C¸nh cß bay l¶ dËp dên, M©y mê che Ønh Tr­êng S¬n sím chiÒu. Nªu nh÷ng c¶m nhËn cña em khi äc o¹n th¬ trªn. Gîi ý §o¹n th¬ béc lé c¶m xóc d¹t dµo cña t¸c gi¶ tr­íc nh÷ng vÎ Ñp b×nh dÞ trªn Êt n­íc ViÖt Nam th©n yªu. H×nh ¶nh “biÓn lóa” réng mªnh mng gîi cho ta niÌm tù hµo vÒ sù giµu Ñp, trï phó cña quª h­¬ng. H×nh ¶nh “c¸nh cß bay l¶ dËp dên” gîi vÎ nªn th¬, xao xuyÕn mäi tÊm lßng. §Êt n­íc cßn mang niÒm tù hµo víi vÎ Ñp hïng vÜ cña “Ønh Tr­êng S¬n” cao vêi vîi sím chiÒu m©y phñ. §o¹n th¬ gióp ta c¶m nhËn ­îc t×nh c¶m thiÕt tha yªu quý vµ tù hµo vÒ Êt n­íc cña t¸c gi¶ NguyÔn §×nh Thi. TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5 VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí C©u 3 Trong cuèn Håi kÝ B¸c Hå, hai nhµ v¨n Hoµi Thanh vµ Thanh TÞnh t¶ phong c¶nh quª h­¬ng B¸c nh­ sau Tr­íc m¾t chóng ti, gi÷a hai dy nói lµ nhµ B¸c víi c¸nh ång quª B¸c. Nh×n xuèng c¸nh ång cã ñ c¸c mµu xanh, xanh pha vµng cña ruéng mÝa, xanh rÊt m­ît mµ cña lóa ­¬ng thêi con g¸i, xanh Ëm cña nh÷ng rÆng tre; ©y ã mét vµi c©y phi lao xanh biÕc vµ nhiÒu mµu xanh kh¸c n÷a. §äc o¹n v¨n trªn, em cã nhËn xt g× vÒ c¸ch dïng tõ ng÷ chØ mµu xanh? C¸ch dïng tõ ng÷ nh­ vËy gãp phÇn gîi t¶ IÒu g× vÒ c¶nh vËt trªn quª B¸c? Gîi ý §o¹n v¨n dïng tõ ng÷ chØ mµu xanh thËt a d¹ng vµ phï hîp víi tõng c¶nh vËt ruéng mÝa xanh pha vµng, lóa chiªm ­¬ng thêi con g¸i giai o¹n ph¸t triÓn m¹nh cã mµu xanh rÊt m­ît, rÆng tre xanh Ëm, phi lao xanh biÕc. C¸ch dïng tõ ng÷ nh­ vËy gãp phÇn gîi t¶ vÎ Ñp nªn th¬ vµ trµn trÒ søc sèng cña c¶nh vËt trªn quª h­¬ng B¸c. C©u 4 §äc bµi th¬ sau Quª em Bªn nµy lµ nói uy nghiªm Bªn kia lµ c¸nh ång liÒn ch©n m©y Xãm lµng xanh m¸t bãng c©y Sng xa tr¾ng c¸nh buåm bay l­ng trêi... TrÇn §¨ng Khoa Em h×nh dung ­îc c¶nh quª h­¬ng cña nhµ th¬ trÇn §¨ng Khoa nh­ thÕ nµo? Gîi ý Bµi th¬ cho ta thÊy quª h­¬ng cña nhµ th¬ TrÇn §¨ng Khoa rÊt Ñp. Mét bªn cã ngän nói uy nghiªm nh­ øng ã tõ bao êi nay. Mét bªn lµ c¸nh ång réng mªnh mng, tr¶i xa tÝt t¾p nh­ Õn tËn ch©n trêi. ë gi÷a lµ xãm lµng th©n yªu ­îc che bëi bãng c©y xanh m¸t. Xa xa, h×nh ¶nh dßng sng hiÖn tr¾ng nh÷ng c¸nh buåm, trng nh­ µn chim s¶i c¸nh bay trªn trêi cao. VÎ Ñp cña quª h­¬ng nhµ th¬ lµm cho ta thªm yªu quª h­¬ng Êt n­íc ViÖt Nam. C©u 5 Trong bµi TiÕng µn Ba-la-lai-ca trªn sng §µ, nhµ th¬ Quang Huy miªu t¶ mét ªm tr¨ng võa tÜnh mÞch võa sinh éng trªn cng tr­êng sng §µ nh­ sau Lóc Êy C¶ cng tr­êng say ngñ c¹nh dßng sng TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5 VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí Nh÷ng th¸p khoan nh lªn trêi ngÉm nghÜ Nh÷ng xe ñi, xe ben sang vai nhau n»m nghØ ChØ cßn thiÕng µn ng©n nga Víi mét dßng tr¨ng lÊp lo¸ng sng §µ. Khæ th¬ trªn cã h×nh ¶nh nµo Ñp nhÊt? H×nh ¶nh Êy cho ta thÊy ý nghÜa g× s©u s¾c? Gîi ý H×nh ¶nh Ñp nhÊt ­îc gîi lªn qua c©u th¬ ChØ cßn tiÕng µn ng©n nga Víi mét dßng tr¨ng lÊp lo¸ng sng §µ. §ã lµ h×nh ¶nh mang ý nghÜa s©u s¾c gi÷a con ng­êi víi thiªn nhiªn, gi÷a ¸nh tr¨ng víi dßng sng d­êng nh­ cã sù g¾n bã, hoµ quyÖn thËt Ñp Ï. TiÕng µn ng©n nga, lan to¶ trong ªm tr¨ng nh­ lay éng c¶ mÆt n­íc sng §µ, lµm cho dßng sng nh­ dßng tr¨ng Êy trë nªn lÊp lo¸ng ¸nh tr¨ng Ñp. C©u 6 Trong bµi Bµi ca vÒ tr¸i Êt, nhµ th¬ §Þnh H¶i cã viÕt Tr¸i Êt nµy lµ cña chóng m×nh Qu¶ bãng xanh bay gi÷a trêi xanh Bå c©u ¬i, c¸nh chim gï th­¬ng mÕn H¶i ©u ¬i, c¸nh chim vên sang biÓn Cïng bay nµo, cho tr¸i Êt quay! Cïng bay nµo, cho tr¸i Êt quay! §o¹n th¬ trªn gióp em c¶m nhËn ­îc nh÷ng iÒu g× vÒ tr¸i Êt th©n yªu? Gîi ý C¶m nhËn vÒ tr¸i Êt th©n yªu - Tr¸i Êt lµ tµi s¶n v gi¸ cña tÊt c¶ mäi ng­êi. - Tr¸i Êt ­îc so s¸nh víi h×nh ¶nh qu¶ bãng xanh bay gi÷a trêi xanh cho thÊy vÎ Ñp cña sù b×nh yªn, cña niÒm vui trong s¸ng, hån nhiªn. - Tr¸i Êt hoµ b×nh lun Êm ¸p tiÕng chim gï h×nh ¶nh chim bå c©u th­êng dïng lµm biÓu t­îng cña hoµ b×nh. - Tr¸i Êt Ñp vµ nªn th¬ víi h×nh ¶nh c¸nh chim h¶i ©u bay chËp chên trªn sãng biÓn. TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5 VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí C©u 7 Trong bµi H¹t g¹o lµng ta, nhµ th¬ TrÇn §¨ng Khoa cã viÕt H¹t g¹o lµng ta Cã bo th¸ng b¶y Cã m­a th¸ng ba Giät må hi sa Nh÷ng tr­a th¸ng s¸u N­íc nh­ ai nÊu ChÕt c¶ c¸ cê Cua ngoi lªn bê MÑ em xuèng cÊy Em hiÓu o¹n th¬ trªn nh­ thÕ nµo? H×nh ¶nh èi lËp trong o¹n th¬ gîi cho em nh÷ng suy nghÜ g×? Gîi ý H¹t g¹o cña lµng quª ta tr¶i qua biÕt bao nhiªu khã kh¨n thö th¸ch to lín cña thiªn nhiªn nµo lµ bo th¸ng b¶y th­êng lµ bo to, nµo lµ m­a th¸ng ba th­êng lµ m­a lín. H¹t g¹o cßn ­îc lµm ra tõ nh÷ng giät må hI cña ng­êi mÑ hiÒn trªn c¸nh ång n¾ng löa “Giät må hi sa/ Nh÷ng tr­a th¸ng s¸u/ N­íc nh­ ai nÊu/ ChÕt c¶ c¸ cê/ Cua ngoi lªn bê/ MÑ em xuèng cÊy...”. H×nh ¶nh èi lËp cña hai dßng t¬ cuèi “Cua ngoi lªn bê/ MÑ em xuèng cÊy” gîi cho ta nghÜ Õn sù vÊt v¶, gian tru©n cña ng­êi mÑ khã cã g× so s¸nh næi. Cµng c¶m nhËn s©u s¾c ­îc nçi vÊt v¶ cña ng­êi mÑ Ó lµm ra h¹t g¹o, ta cµng thªm th­¬ng yªu mÑ biÕt bao nhiªu. C©u 8 T¶ vÎ Ñp cña rõng m¬ ë H­¬ng S¬n Hµ T©y, trong bµi Rõng m¬ cña nhµ th¬ TrÇn Lª V¨n cã o¹n Rõng m¬ m lÊy nói M©y tr¾ng äng thµnh hoa Giã chiÒu ng gên gîn H­¬ng bay gÇn bay xa... Hy ghi l¹i vµi dßng c¶m nhËn cña em khi äc o¹n th¬ trªn. Gîi ý §o¹n th¬ gióp ta c¶m nhËn ­îc vÎ Ñp hÊp dÉn cña rõng m¬ H­¬ng S¬n. Rõng m¬ bao quanh nói, rõng m¬ ­îc nh©n ho¸ “m lÊy nói” cµng cho ta thÊy sù g¾n bã víi nói mét c¸ch gÇn gòi, th©n thiÕt vµ yªu th­¬ng. Hoa m¬ në tr¾ng nh­ m©y trªn trêi äng kÕt l¹i. Giã chiÒu ng nhÑ nhµng gên gîn ­a h­¬ng TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5 VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí hoa m¬ lan to¶ kh¾p n¬i. Cã thÓ nãi o¹n th¬ vÏ ra bøc tranhmang vÎ Ñp cña Êt trêi thiªn nhiªn hoµ quyÖn trong rõng m¬ H­¬ng S¬n. C©u 9 Trong bµi Hoµng hn trªn sng H­¬ng cã o¹n t¶ c¶nh nh­ sau PhÝa bªn sng, xãm Cån HÕn nÊu c¬m chiÒu, th¶ khãi nghi ngót c¶ mét vïng tre tróc. §©u ã, tõ khóc quanh v¾ng lÆng cña dßng sng, tiÕng lanh canh cña thuyÒn chµi gì nh÷ng mÎ c¸ cuèi cïng truyÒn i trªn mÆt n­íc, khiÕn mÆt sng nghe nh­ réng h¬n… Theo Hoµng Phñ Ngäc T­êng Em hy cho biÕt §o¹n v¨n trªn cã nh÷ng h×nh ¶nh vµ ©m thanh nµo cã søc gîi t¶ sinh éng? Gîi t¶ ­îc iÒu g×? Gîi ý - H×nh ¶nh cã søc gîi t¶ sinh éng khãi nghi ngót c¶ mét vïng tre tróc khi xãm Cån HÕn nÊu c¬m chiÒu- gîi t¶ vÎ Êm ¸p, b×nh yªn cña ng­êi d©n thn xãm ven sng, gióp ng­êi äc t­ëng t­îng ra bøc tranh thuû mÆc ¬n s¬ nh­ng cã c¶ mét khng gian réng ri khãi bay lªn bÇu trêi, tre tróc vµ sng n­íc trªn mÆt Êt. - ¢m thanh cã søc gîi t¶ sinh éng tiÕng lanh canh cña thuyÒn chµi gì nh÷ng mÎ c¸ cuèi cïng truyÒn i trªn mÆt n­íc ë ©u ã sau khóc quanh v¾ng lÆng cña dßng sng d­êng nh­ cã søc ©m vang xa réng trong khung c¶nh tÜnh lÆng, khiÕn t¸c gi¶ cã c¶m gi¸c mÆt sng nghe nh­ réng h¬n, gîi cho ng­êi äc c¶m nhËn ­îc vÎ thanh b×nh vµ nªn th¬ cña mét buæi chiÒu trªn sng H­¬ng. C©u 10 Trong bµi Trªn hå Ba BÓ, nhµ th¬ Hoµng Trung Thng cã viÕt ThuyÒn ta l­ít nhÑ trªn Ba BÓ Trªn c¶ m©y trêi, trªn nói xanh M©y tr¾ng bßng bÒnh tri lÆng lÏ M¸i chÌo khua bãng nói rung rinh Theo em, o¹n th¬ trªn béc lé nh÷ng c¶m xóc cña t¸c gi¶ khi i thuyÒn trªn hå Ba BÓ nh­ thÕ nµo? Gîi ý Khi con thuyÒn l­ít nhÑ trªn Ba BÓ, nh×n thÊy c¶ m©y trêi, nói xanh in bang trªn mÆt n­íc, t¸c gi¶ c¶m thÊy m×nh ­îc i trªn con thuyÒn ang tri trªn bÇu trêi vµ ngän nói cao, m¸i chÌo khua n­íc lµm cho bang nói rung rinh, c¶nh vËt thªm k× ¶o, nªn th¬. §ã lµ nh÷ng c¶m xóc tr­íc hå Ba BÓ Ñp Ï vµ th¬ méng, thÓ hiÖn t×nh c¶m g¾n bã s©u nÆng cña t¸c gi¶ èi víi thiªn nhiªn dÊt n­íc t­¬i Ñp. TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5 VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí C©u 11 KÕt thóc bµi th¬ TiÕng väng, nhµ th¬ NguyÔn Quang ThiÒu viÕt §ªm ªm ti võa chip m¾t C¸nh cöa l¹i rung lªn tiÕng Ëp c¸nh Nh÷ng qu¶ trøng l¹i l¨n vµo giÊc ngñ TiÕng l¨n nh­ ¸ lë trªn ngµn. §o¹n th¬ cho thÊy nh÷ng h×nh ¶nh nµo Ó l¹i Ên t­îng s©u s¾c trong t©m trÝ t¸c gi¶? V× sao nh­ vËy? Gîi ý §o¹n th¬ cho ta thÊy nh÷ng h×nh ¶nh Ó l¹i Ên t­îng s©u s¾c trong t©m trÝ t¸c gi¶ tiÕng Ëp c¸nh cña con chim sÎ nhá nh­ cÇu mong sù gióp ì trong ªm c¬n bo vÒ gÇn s¸ng; nh÷ng qu¶ trøng trong tæ khng cã chim mÑ Êp ñ sÏ mi mi khng në thµnh chim non ­îc. Nh÷ng h×nh ¶nh ã lµm nªn tiÕng väng “khñng khiÕp” trong giÊc ngñ vµ trë thµnh nçi b¨n kho¨n, day døt khn ngui trong t©m hån t¸c gi¶. C©u 12 Trong bµi Mïa th¶o qu¶, nhµ v¨n Ma V¨n Kh¸ng t¶ h­¬ng th¬m trong th¶o qu¶ nh­ sau Giã t©y l­ít th­ít ba qua rõng, quyÕn h­¬ng th¶o qu¶ i, r¶i theo triÒn nói, ­a h­¬ng th¶o qu¶ ngät lung, th¬m nång vµo nh÷ng thn xãm Chin San. Giã th¬m. C©y cá th¬m. §Êt trêi th¬m. Ng­êi i rõng th¶o qu¶ vÒ, h­¬ng th¬m ¹m ñ Êp trong tõng nÕp ¸o, nÕp kh¨n. Hy nªu nhËn xt vÒ c¸ch dïng tõ, Æt c©u nh»m nhÊn m¹nh h­¬ng th¬m cña th¶o qu¶ chÝn trong o¹n v¨n trªn. Gîi ý T¸c gi¶ lÆp l¹i liªn tiÕp 3 lÇn tõ “th¬m” iÖp tõ, dïng c¸c tõ th¬m nång, th¬m Ëm Ó nhÊn m¹nh h­¬ng th¬m cña th¶o qu¶ chÝn. C©u Çu cña o¹n v¨n tuy dµi nh­ng ­îc ng¾t thµnh nhiÒu côm tõ diÔn t¶ c¬n giã mang h­¬ng th¬m cña th¶o qu¶ chÝn trong rõng bay i xa réng. Ba c©u ng¾n tiÕp theocµng kh¼ng Þnh h­¬ng th¬m cña th¶o qu¶ chÝn nh­ lan to¶, thÊm ­îm vµo tÊt c¶ thiªn nhiªn, Êt trêi. H­¬ng th¶o qu¶ chÝn cßn Êp ñ trong tong nÕp ¸o, nÕp kh¨n cña ng­êi i tõ rõng vÒ, th¬m mi víi thêi gian. C©u 13 Trong bµi MÆt trêi xanh cña tio, nhµ th¬ NguyÔn ViÕt B×nh viÕt Rõng cä ¬i! Rõng cä! L¸ Ñp, l¸ ngêi ngêi Ti yªu th­êng vÉn gäi TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5 VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí MÆt trêi xanh cña ti. Theo em, khæ th¬ trªn béc lé t×nh c¶m cña t¸c gi¶ èi víi quª h­¬ng nh­ thÕ nµo? Gîi ý Khæ th¬ béc lé t×nh c¶m thiÕt tha yªu quý cña t¸c gi¶ èi víi rõng cä cña quª h­¬ng. T¸c gi¶ trß chuyÖn víi rõng cä nh­ trß chuyÖn víi ng­êi th©n “Rõng cä ¬i! Rõng cä!”, t¶ nh÷ng chiÕc l¸ cä võa Ñp võa ngêi ngêi søc sèng. H×nh ¶nh “MÆt trêi xanh cña ti” ë c©u th¬ cuèi khng chØ nãi lªn sù liªn t­ëng, so s¸nh chÝnh x¸c cña t¸c gi¶ l¸ cä xoÌ nh÷ng c¸nh nhá dµI trng xa nh­ “mÆt trêi” d©ng to¶ chiÕu nh÷ng “tia n¾ng xanh” mµ cßn béc lé râ t×nh c¶m yªu mÕn vµ tù hµo cña t¸c gi¶ vÒ rõng cä cña quª h­¬ng. C©u 14 KÕt bµi Hµnh tr×nh cña bÇy ong, nhµ th¬ NguyÔn §øc MËu cã viÕt BÇy ong gi÷ hé cho ng­êi Nh÷ng loµi hoa tµn phai th¸ng ngµy. Qua hai dßng th¬ trªn, em hiÓu cng viÖc cña bÇy ong cã ý nghÜa g× Ñp Ï? Gîi ý Qua hai dßng th¬, ta thÊy cng viÖc cña bÇy ong cã ý nghÜa thËt Ñp Ï BÇy ong rong ruæi kh¾p n¬i Ó t×m hoa, hót nhuþ, mang vÒ lµm thµnh nh÷ng giät mËt th¬m ngon. Nh÷ng giät mËt ong ­îc lµm nªn bëi sù kÕt tinh tõ h­¬ng th¬m vÞ ngät cña nh÷ng loµi hoa. Do vËy, khi th­ëng thøc mËt ong, dï hoa tµn phai theo thêi gian nh­ng con ng­êi vÉn c¶m thÊy nh÷ng mµu hoa ­îc “gi÷ l¹i” trong h­¬ng th¬m, vÞ ngät cña mËt ong. Cã thÓ nãi bÇy ong gi÷ g×n ­îc vÎ Ñp cña thiªn nhiªn Ó ban tÆng con ng­êi, lµm cho cuéc sèng cña con ng­êi thªm h¹nh phóc. C©u 15 Trong bµ C TÊm cña mÑ, nhµ th¬ Lª Hång ThiÖn cã viÕt Bao nhiªu cng viÖc lÆng thÇm Bµn tay cña b ì Çn mÑ cha B häc giái, b nÕt na B lµ c TÊm, b lµ con ngoan. §o¹n th¬ trªn gióp em thÊy ­îc nh÷ng iÌu g× Ñp Ï ë c b ¸ng yªu? Gîi ý §o¹n th¬ cho thÊy nh÷ng iÒu Ñp Ï ë c b ¸ng yªu ©m thÇm, lÆng lÏ lµm nhiÒu cng viÖc ì Çn cho cha mÑ, häc hµnh giái giang, c­ xö tèt víi mäi TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5 VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí ng­êi tÝnh nÕt tèt.C b xøng ¸ng lµ co tÊm trong gia ×nh, lµ con ngoan cña cha mÑ, lun em Õn niÒm vui, h¹nh phóc cho mäi ng­êi. C©u 16 Ca ngîi cuéc sèng cao Ñp cña b¸c Hå, trong bµi th¬ B¸c ¬i !, nhµ th¬ Tè H÷u cã viÕt B¸c sèng nh­ trêi Êt cña ta Yªu tõng ngän lóa, mçi cµnh hoa Tù do cho mçi êi n lÖ S÷a Ó em th¬, lôa tÆng giµ. §o¹n th¬ trªn gióp em hiÓu ­îc nh÷ng nt Ñp g× trong cuéc sèng cña B¸c Hå kÝnh yªu ? Gîi ý §o¹n th¬ cho thÊy nh÷ng nt Ñp trong cuéc sèng cña B¸c Hå kÝnh yªu. §ã lµ cuéc sèng gÇn gòi víi tÊt c¶ mäi ng­êi nh­ trêi Êt cña ta, cuéc sèng trµn Çy t×nh yªu th­¬ng Õn tõng ngän lóa, mçi cµnh hoa. C¶m éng nhÊt lµ cuéc sèng cña B¸c lun v× h¹nh phóc cña con ng­êi. B¸c hi sinh c¶ êi m×nh v× cuéc sèng Êu tranh giµnh éc lËp, tù do cho mçi êi n lÖ, v× niÒm vui cho tÊt c¶ mäi ng­êi “S÷a Ó em th¬, lôa tÆng giµ “. C©u 17 §äc hai c©u ca dao Ai ¬i, õng bá ruéng hoang, Bao nhiªu tÊc Êt, tÊc vµng Êy nhiªu. Rñ nhau i cÊy i cµy B©y giê khã nhäc, cã ngµy phong l­u. Em hiÓu ùoc iÒu g× cã ý nghÜa Ñp Ï trong cuéc sèng cña con ng­êi? Gîi ý Hai c©u ca dao ghóp ta hiÓu ­îc ý nghÜa Ñp Ï cña lao éng trong cuéc sèng cña con ng­êi. C©u ca dao thø nhÊt khuyªn ng­êi nng d©n hy ch¨m chØ cµy cÊy, trång trät, õng bá ruéng hoang. Bëi v×, mçi tÊc Êt cã gi¸ trÞ nh­ tÊc vµng “Bao nhiªu tÊc Êt,tÊc vµng bÊy nhiªu”. C©u ca dao thø hai còng lµ lêi nh¾n göi ng­êi nng d©n hy cÇn cï lao éng. Bëi v×, cng viÖc i cÊy i cµy hm nay tuy vÊt v¶, khã nhäc nh­ng sÏ em l¹i cuéc sèng no ñ, sung tóc cho ngµy mai “B©y giê khã nhäc, cã ngµy phong l­u”. TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5 VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí C©u 18 Trong bµi ChiÕc xe lu, nhµ th¬ TrÇn Nguyªn §µo cã viÕt Tí lµ chiÕc xe lu Ng­êi tí to lï lï Con ­êng nµo míi ¾p Tí san bµng t¨m t¾p Con ­êng nµo r¶i nhùa Tí lµ ph¼ng nh­ lôa Trêi nãng nh­ löa thiªu Tí vÉn l¨n Òu Òu Trêi l¹nh nh­ ­íp ¸ Tí cµng l¨n véi v. Theo em, qua h×nh ¶nh chiÕc xe lu xe l¨n ­êng, t¸c gi¶ muèn ca ngîi ai? Ca ngîi nh÷ng phÈm chÊt g× ¸ng quý? Gîi ý Qua h×nh ¶nh chiÕc xe lu, t¸c gi¶ muèn ca ngîi ng­êi cng d©n lµm ­êng cho mäi ng­êi i l¹i. Nh÷ng phÈm chÊt tèt Ñp cña xe lu còng chÝnh lµ nh÷ng phÈm chÊt ¸nh kÝnh träng cña ng­êi cng nh©n lµm ­êng. Hä lao éng víi tinh thÇn nhiÖt t×nh vµ tr¸ch nhiÖm cao san bµng con ­êng míi ¾p, lµ ph¼ng con ­êng r¶i nhùa, mÆc cho “Trêi nãng nh­ löa thiªu” hay “Trêi l¹nh nh­ ­íp ¸” vÉn lµm viÖc miÖt mµi. ChiÕc xe lu hay chÝnh lµ ng­êi cng nh©n lµm nªn nh÷ng con ­êng, em niÒm vui Õn cho mäi ng­êi i trªn con ­êng ã. C©u 19 trong Th­ göi c¸c häc sinh nh©n ngµy khai tr­êng Çu tiªn cña n­íc ViÖt Nam éc lËp 1945, B¸c Hå viÕt Non sng ViÖt Nam cã trë nªn t­¬i Ñp hay khng, d©n téc ViÖt Nam cã b­íc tíi µi vinh quang Ó s¸nh vai víi cac c­êng quèc n¨m ch©u ­îc hay khng, chÝnh lµ nhê mét phÇn lín ë cng häc tËp cña c¸c em. Lêi d¹y cña B¸c Hå kÝnh yªu gióp em hiÓu ­ëc tr¸ch nhiÖm cña ng­êi häc sinh èi víi viªc häc tËp nh­ thÕ nµo? Gîi ý Lêi d¹y cña B¸c Hå gióp em hiÓu ­îc tr¸ch nhiÖm cña ng­êi häc sinh èi víi viÖc häc tËp vµ rÌn luyÖn Ó trë thµnh ng­êi “trß giái, con ngoan”. Cã nh­ vËy, khi lín lªn, ta míi cã thÓ gãp phÇn tÝch cùc Ó x©y dùng Êt n­íc cµng giÇu m¹nh, lµm cho non sng ViÖt Nam ­îc s¸nh vai víi c¸c c­êng quèc n¨m ch©u trªn thÕ giíi. TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5 VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí C©u 20 §äc bµi th¬ sau C¶ nhµ i häc §­a con Õn líp mçi ngµy Nh­ con, mÑ còng “th­a thÇy”, “chµo c” ChiÒu qua bè ãn, t×nh cê Con nghe bè còng “chµo c”, “th­a thÇy”... C¶ nhµ i häc, vui thay! HÌn chi iÓm xÊu buån l©y c¶ nhµ Nhµ m×nh nh­ thÓ ­îc... ba iÓm m­êi. Cao Xu©n S¬n Em c¶m nhËn ­îc niÒm vui i häc cña c¶ nhµ qua khæ th¬ thø hai trong bµi th¬ nh­ thÕ nµo? Gîi ý NiÒm vui i häc cña c¶ nhµ ­îc diÔn t¶ qua khæ th¬ thø hai thËt hån nhiªn vµ ¸ng yªu. Khi c¶ nhµ Òu I häc, Òu lµ häc trß cña c¸c thÇy gi¸o, c gi¸o th× ai còng ­îc chia sÎ niÒm vui, nçi buån trong häc tËp. Khi cã “iÓm xÊu” th× “buån l©y c¶ nhµ”. Khi ­îc “iÓm 10” th× niÒm vui còng ­îc nh©n lªn. KÕt qu¶ häc tËp tèt thËt sù lµm cho c¶ nhµ sung s­íng vµ h¹nh phóc. C©u 21 H×nh ¶nh ng­êi mÑ chiÕn sÜ trong kh¸ng chiÕn chèng MÜ ­îc nhµ th¬ B»ng ViÖt qua nh÷ng c©u th¬ trong bµi MÑ nh­ sau Con bÞ th­¬ng, n»m l¹i mét mïa m­a Nhí d¸ng mÑ ©n cÇn mµ lÆng lÏ Nhµ yªn ¾ng. TiÕng ch©n i rÊt nhÑ Giã tõng håi trªn m¸i l¸ ïa qua....... Con xãt lßng, mÑ h¸i tr¸i b­ëi µo Con nh¹t miÖng cã canh tm nÊu khÕ Khoai n­íng, ng bung ngät lßng Õn thÕ Mçi ban mai to¶ khãi Êm trong nhµ. H×nh ¶nh ng­êi mÑ chiÕn sÜ ­îc gîi t¶ qua hai khæ th¬ cña nhµ th¬ B»ng ViÖt thËt c¶m éng. MÑ th­¬ng anh chiÕn sÜ th­¬ng binh nh­ th­¬ng øa con ruét thÞt, mÑ ch¨m sãc anh “©n cÇn mµ lÆng lÏ”. C¨n nhµ “yªn ¾ng” chØ cã “ tiÕng ch©n I rÊt nhÑ” cña mÑ nh­ gi÷ g×n, n©ng nui giÊc ngñ cho “con”. MÑ em Õn cho “ con” tr¸i b­ëi µo, canh tm nÊu khÕ Ó “con” ì “ xãt lßng, nh¹t miÖng”. MÑ lµm cho “con” ngät lßng bëi h­¬ng vÞ cña khoai n­íng, ng bung Ëm µ t×nh quª TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5 VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí h­¬ng, khiÕn cho mçi sím mai trong nhµ vÊn v­¬ng lµn khãi Êm. Cã thÓ nãi H×nh ¶nh ng­êi chiÕn sÜ trong bµi MÑ cña nhµ th¬ B»ng ViÖt chÝnh lµ h×nh ¶nh Ñp Ï cña quª h­¬ng th©n yªu. C©u 22 Trong bµi Bé éi vÒ lµng, nhµ th¬ Hoµng Trung Thng cã viÕt C¸c anh vÒ M¸i Êm nhµ vui TiÕng h¸t c©u c­êi Rén rµng xãm nhá. C¸c anh vÒ T­ng bõng tr­íc ngâ, Líp líp µn em hín hë ch¹y theo sau. MÑ giµ bÞn rÞn ¸o n©u Vui µn con ë rõng s©u míi vÒ. Em hy cho biÕt Nh÷ng h×nh ¶nh nµo thÓ hiÖn niÒm vui cña xãm nhë khi bé éi vÒ? V× sao c¸c anh bé éi ­îc mäi ng­êi mõng rì ãn chµo nh­ vËy? Gîi ý - Nh÷ng h×nh ¶nh thÓ hiÖn niÒm vui cña xãm nhá khi bé éi vÒ m¸i Êm nhµ vui, tiÕng h¸t c©u c­êi rén rµng xãm nhá, líp líp µn em hín hë ch¹y theo sau, mÑ giµ bÞn rÞn ¸o n©u. NiÒm vui cña mÑ giµ khi ãn bé éi vÒ thËt khã nãi nªn lêi, chØ dån nn bªn ngoµi mµ khng biÓu lé ra bªn ngoµi. - C¸c anh bé éi ­îc mäi ng­êi mõng rì ãn chµo nh­ vËy bëi v× c¸c anh i chiÕn Êu b¶o vÖ quª h­¬ng, Êt n­íc, s½n sµng hi sinh th©n m×nh Ó em l¹i cuéc sèng Êm no h¹nh phóc cho mäi ng­êi; c¸c anh lµ con em cña nh©n d©n, lun gÇn gòi gióp ì mäi ng­êi víi t×nh c¶m yªu th­¬ng Ñp Ï. C©u 23 Trong bµi th¬ Chó i tuÇn cña TrÇn Ngäc, h×nh ¶nh ng­êi chiÕn sÜ i tuÇn trong ªm khuya thµnh phè ­îc miªu t¶ nh­ sau Trong ªm khuya v¾ng vÎ, Chó i tuÇn ªm nay. Np m×nh d­íi bãng hµng c©y Giã ng l¹nh buèt i tay chó råi! Rt th× mÆc rt ch¸u ¬i! Chó i gi÷ mi Êm n¬i ch¸u n»m. TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5 VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí §o¹n th¬ nãi vÒ ng­êi chiÕn sÜ i tuÇn trong hoµn c¶nh nh­ thÕ nµo? Hai dßng th¬ cuèi cho ta thÊy ý nghÜa g× Ñp Ï vµ s©u s¾c? Gîi ý §o¹n th¬ nãi vÒ ng­êi chiÕn sÜ i tuÇn trong hoµn c¶nh cã nh÷ng khã kh¨n vµ thö th¸ch ªm khuya v¾ng vÎ khi mäi ng­êi yªn giÊc ngñ say, giã mïa ng ngoµi trêi lµm l¹nh buèt i tay. Hai dßng th¬ cuèi cho ta thÊy ý nghÜa thËt Ñp Ï vµ s©u s¾c ng­êi chiÕn sÜ rÊt quan t©m vµ yªu th­¬ng c¸c ch¸u thiÕu nhi, s½n sµng chÞu ùng khã kh¨n gian khæ cña gi¸ rt ªm khuya “Rt th× mÆc rt ch¸u ¬i!” Ó gi÷ mi cho c¸c ch¸u giÊc ngñ Êm ¸p, b×nh yªn “Chó i gi÷ mi Êm n¬i ch¸u n»m”. §ã còng chÝnh lµ vÎ Ñp cña tinh thÇn tr¸ch nhiÖm víi cuéc sèng vµ t×nh yªu th­¬ng s©u nÆng cña c¸c anh chiÕn sÜ èi víi con ng­êi. C©u 24 Trong bµi Khóc h¸t ru nh÷ng em b lín trªn l­ng mÑ, nhµ th¬ NguyÔn Khoa §iÒm viÕt vÒ lêi h¸t ru cÊt lªn tõ tr¸i tim yªu th­¬ng cña ng­êi mÑ nh­ sau Ngñ ngoan A-kay ¬i, ngñ ngoan A-kay hìi MÑ th­¬ng A-kay, mÑ th­¬ng bé éi Con m¬ cho mÑ h¹t g¹o tr¾ng ngÇn Mai sau con lín vung chµy lón s©n... Theo em, lêi h¸t ru cña ng­êi mÑ béc lé nh÷ng iÒu g× Ñp Ï vµ s©u s¾c? Gîi ý - Lêi h¸t ru cña ng­êi mÑ béc lé t×nh c¶m yªu th­¬ng s©u nÆng èi víi øa con cßn nhá, èi víi anh bé éi ang chiÕn Êu b¶o vÖ quª h­¬ng “MÑ th­¬ng akay, mÑ th­¬ng bé éi”. - Lêi h¸t ru cßn béc lé niÒm hi väng lín lao vµ Ñp Ï cña mÑ “Con m¬ cho mÑ h¹t g¹o tr¾ng ngÇn” Ó nui anh bé éi, Ó nui con khn lín, giái giang “Mai sau con lín vung chµy lón s©n...” §ã lµ nh÷ng iÒu Ñp Ï vµ s©u s¾c béc lé qua lêi h¸t ru tõ tr¸i tim yªu th­¬ng cña mÑ. C©u 25 NghÜ vÒ n¬i dßng sng ch¶y ra biÓn, trong bµi Cöa sng, nhµ th¬ Quang Huy cã viÕt Dï gi¸p mÆt cïng biÓn réng Cöa sng ch¼ng døt céi nguån L¸ xanh mçi lÇn tri xuèng Bçng... nhí mét vïng nói non. TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5 VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí Em hy chØ râ nh÷ng h×nh ¶nh nh©n ho¸ ­îc t¸c gi¶ sö dông trong khæ th¬ trªn vµ nªu ý nghÜa cña nh÷ng h×nh ¶nh ã. Gîi ý -Nh÷ng h×nh ¶nh nh©n ho¸ Cöa sng dï gi¸p mÆt cïng biÓn réng nh­ng ch¼ng døt ­îc céi nguån; l¸ xanh tri xuèng Õn cöa sng bçng nhí mét vïng nói non. -ý nghÜa Qua nh÷ng h×nh ¶nh trªn, t¸c gi¶ muèn ca ngîi t×nh c¶m tÊm lßng lun g¾n bã, thuû chung, khng quªn céi nguån n¬i sinh ra cña mçi con ng­êi. C©u 26 Trong bµi Nhí ViÖt B¾c TV3 - TËp 1 nçi nhí cña ng­êi c¸n bé vÒ xui ­îc nhµ th¬ Tè H÷u gîi t¶ nh­ sau Ta vÒ mình cã nhí ta Ta vÒ, ta nhí nh÷ng hoa cïng ng­êi. Rõng xanh hoa chuèi á t­¬i §Ìo cao n¾ng ¸nh dao gµi th¾t l­ng. Ngµy xu©n m¬ në tr¾ng rõng Nhí ng­êi an nãn chuèt tõng sîi giang... Em hy cho biÕt Ng­êi c¸n bé vÒ xui nhí nh÷ng g× ë chiÕn khu ViÖt B¾c? Nçi nhí Êy béc lé t×nh c¶m g× ë ng­êi c¸n bé? Gîi ý - Ng­êi c¸n bé vÒ xui nhí “nh÷ng hoa cïng ng­êi” c¶nh vµ ng­êi ë chiÕn khu ViÖt B¾c + C¶nh Hoa chuèi rõng á t­¬i næi bËt trªn nÒn l¸ xanh “Rõng xanh hoa chuèi á t­¬i”, hoa m¬ në tr¾ng kh¾p c¸nh rõng khi mïa xu©n vÒ “Ngµy xu©n m¬ në tr¾ng rõng”. + Ng­êi Ng­êi i rõng trªn n­¬ng “§Ìo cao n¾ng ¸nh dao gµi th¾t l­ng”, ng­êi an nãn cÇn cï, ch¨m chØ “chuèt tõng sîi giang”. - Nçi nhí Êy béc lé t×nh c¶m yªu th­¬ng, g¾n bã s©u nÆng cña ng­êi c¸n bé víi m¶nh Êt vµ con ng­êi ViÖt B¾c - “c¸i ni” cña c¸ch m¹ng ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p. TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5 VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí C©u 27 Trong bµi §Êt n­íc, nhµ th¬ nguyÔn §×nh Thi cã viÕt N­íc chóng ta, N­íc nh÷ng ng­êi ch­a bao giê khuÊt §ªm ªm r× rÇm trong tiÕng Êt Nh÷ng buæi ngµy x­a väng nãi vÒ. Em hiÓu nh÷ng c©u th¬ trªn nh­ thÕ nµo? Hai dßng th¬ cuèi muèn nh¾c nhë chóng ta iÒu g×? Gîi ý - §Êt n­íc ViÖt Nam lµ Êt n­íc cña nh÷ng ng­êi dòng c¶m, kiªn c­êng ch­a bao giê chÞu khuÊt phôc tr­íc kÎ thï x©m l­îc. §ªm ªm, “r× rÇm trong tiÕng Êt” lµ lêi nãi cña cha ng tõ ngh×n x­a väng vÒ nh¾n nhñ con ch¸u. - Hai dßng th¬ cuèi muèn nh¾c nhë ta hy ghi nhí vµ ph¸t huy truyÒn thèng bÊt khuÊt cña cha ng tõ “nh÷ng buæi ngµy x­a” nh÷ng ngµy th¸ng Çy vÎ vang vµ ¸ng tù hµo vÒ lÞch sö dùng n­íc vµ gi÷ n­íc cña d©n téc. C©u 28 §äc hai khæ th¬ sau trong bµi H­¬ng nhn cña t¸c gi¶ TrÇn Kim Dòng Ngµy ng trång nhn Ch¸u cßn b th¬ V©ng lêi ng dÆn Ch¸u t­íi ch¸u che. … Nay mïa qu¶ chÝn Th¬m h­¬ng nhn lång Ch¸u ¨n nhn ngät Nhí ng vun trång. Em cã nhËn xt g× vÒ h×nh ¶nh ng­êi ch¸u qua hai khæ th¬ trªn? Gîi ý - “Ch¸u cßn b th¬” nh­ng biÕt nghe lêi ng dÆn, ngoan ngon, chÞu khã ch¨m sãc c©y nhn do tay ng trång “V©ng lêi ng dÆn. Ch¸u t­íi ch¸u che”. - Ch¸u tuy cßn nhá nh­ng cã t×nh c¶m Ñp Ï, biÕt nUèng n­íc nhí nguån- ¡n qu¶ nhí kÎ trång c©y ­îc ¨n nhn ngät nh­ng lun nhí Õn cng ¬n cña ng - ng­êi vun trång c©y nhn. TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5 VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí C©u 29 Trong bµi NghÖ nh©n B¸t trµng, nhµ th¬ Hå Minh Hµ t¶ nt vÏ cña c g¸i lµm å gèm nh­ sau Bót nghiªng lÊt phÊt h¹t m­a Bót chao gîn n­íc T©y Hå l¨n t¨n Hµi hoµ ­êng nt hoa v¨n D¸ng em, d¸ng cña nghÖ nh©n B¸t Trµng. §o¹n th¬ gióp em c¶m nhËn ­îc nt bót tµi hoa cña ng­êi nghÖ nh©n B¸t Trµng nh­ thÕ nµo? Gîi ý Nt bót trªn tay ng­êi nghÖ nh©n B¸t Trµng thËt tµi hoa - Khi “bót nghiªng” phÈy nhanh nhanh tõ trªn xuèng, nh÷ng h¹t m­a bçng hiÖn ra nh­ ang bay lÊt phÊt ngoµi trêi. - Khi “bót chao” ­a qua ­a l¹i nhÑ nhµng, nh÷ng gîn n­íc lµn sãng nhÑ T©y Hå nh­ ang chuyÓn éng l¨n t¨n tr­íc m¾t ta. Nh÷ng “­êng nt hoa v¨n” rÊt “hµi hoµ” còng ­îc t¹o nªn tõ c©y bót Êyc©y bót lµm cho vÎ Ñp cña cuéc sèng hiÖn ra mét c¸ch sinh éng trªn å gèm B¸t Trµng. C©u 30 ViÕt vÒ ng­êi mÑ, nhµ th¬ Tr­¬ng Nam H­¬ng cã nh÷ng c©u th¬ sau Thêi gian ch¹y qua tãc mÑ MÑ ¬i, trong lêi mÑ h¸t Mét mµu tr¾ng Õn nn nao Cã c¶ cuéc êi hiÖn ra L­ng mÑ cø cßng dÇn xuèng Lêi ru ch¾p con i c¸nh Cho con ngµy mét thªm cao. Lín råi con sÏ bay xa. TrÝch trong Lêi mÑ h¸t Theo em, o¹n th¬ trªn béc lé nh÷ng c¶m xóc vµ suy nghÜ g× cña t¸c gi¶? Gîi ý §o¹n th¬ béc lé nh÷ng c¶m xóc vµ suy nghÜ cña t¸c gi¶ vÒ ng­êi mÑ. H×nh ¶nh m¸i tãc mÑ b¹c tr¾ng v× thêi gian lµm cho t¸c gi¶ xóc éng Õn nn nao. ý èi lËp trong hai c©u th¬ “L­ng mÑ cø cßng dÇn xuèng/ Cho con ngµy mét thªm cao.” Nh­ muèn béc lé suy nghÜ vÒ lßng biÕt ¬n cña t¸c gi¶ èi víi mÑ. MÑ em Õn cho con c¶ cuéc êi trong lêi h¸t, mÑ ch¾p cho con “i c¸nh” Ó råi lín lªn con sÏ bay xa. Nh÷ng c¶m xóc vµ suy nghÜ cña t¸c gi¶ vÒ ng­êi mÑ thËt Ñp Ï biÕt bao nhiªu. TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5 VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí C©u 31 Trong bµi Thî rÌn, nhµ th¬ Kh¸nh Nguyªn viÕt Lµm thî rÌn mïa hÌ cã nùc Quai mét trËn, n­íc tu õng ùc Hai vai trÇn bãng nhÉy må hi Còng cã khi thÊy thë qua tai. Lµm thî rÌn vui nh­ diÔn kÞch R©u b»ng than mäc lªn b»ng thÝch NghÞch ë ©y giµ trÎ nh­ nhau Nªn nô c­êi nµo cã t¾t ©u. §o¹n th¬ trªn gióp em hiÓu vÒ ng­êi thî rÌn vµ cng viÖc cña hä ra sao? Gîi ý - Cng viÖc cña ng­êi thî rÌn thËt nÆng nhäc vµ vÊt v¶, thÓ hiÖn qua c¸c chi tiÕt lµm viÖc trong mïa hÌ th× “Quai mét trËn, n­íc tu õng ùc” quai bóa nÆng nhäc, “Hai vai trÇn, bãng nhÉy må hi”, cã nh÷ng lóc mÖt Õn møc “thë qua tai” ý nãi rÊt mÖt. - MÆc dï cng viÖc nÆng nhäc vµ vÊt v¶ nh­ng nh÷ng ng­êi thî rÌn vÉn l¹c quan, yªu êi v× hä rÊt yªu cng viÖc cña m×nh. Hä vui nh­ “diÔn kÞch” v× thÊy mÆt mòi ai nom còng ngé “R©u b»ng than, mäc lªn b»ng thÝch”, tÝnh t×nh ai còng hån nhiªn, vui nhén “NghÞch ë ©y giµ trÎ nh­ nhau”. Cho nªn “nô c­êi” lun në trªn mi nh÷ng ng­êi thî rÌn “Nªn nô c­êi nµo cã t¾t ©u”, khiÕn hä thªm Ñp Ï, ¸ng yªu. C©u 32 Nãi vÒ nh©n vËt chÞ Sø ng­êi phô n÷ anh hïng trong kh¸ng chiÕn chèng MÜ, trong t¸c phÈm Hßn Êt cña nhµ v¨n Anh §øc cã o¹n viÕt ChÞ Sø yªu biÕt bao nhiªu c¸i chèn nµy, n¬i chÞ oa oa cÊt tiÕng khãc Çu tiªn, n¬i qu¶ ngät, tr¸i sai th¾m hång da dÎ chÞ. ChÝnh t¹i n¬i nµy, mÑ chÞ h¸t ru chÞ ngñ. Vµ Õn lóc lµm mÑ, chÞ l¹i h¸t ru con nh÷ng c©u h¸t ngµy x­a... §äc o¹n v¨n trªn, em hiÓu ­îc v× sao chÞ Sø rÊt yªu quý vµ g¾n bã víi quª h­¬ng? Gîi ý §äc o¹n v¨n, ta thÊy chÞ Sø rÊt yªu quý vµ g¾n bã víi quª h­¬ng bëi v× quª h­¬ng lµ n¬i chÞ sinh ra “n¬i chÞ oa oa cÊt tiÕng khãc chµo êi”, ­îc nui d­ìng Ó tr­ëng thµnh vµ cã vÎ Ñp quý gi¸ “n¬i qu¶ ngät, tr¸i sai th¾m hång da dÎ chÞ”. Còng chÝnh t¹i m¶nh Êt cña que h­¬ng, chÞ ­îc ngñ ngon vµ lín lªn trong tiÕng ru cña ng­êi mÑ th©n yªu; Õn khi lµm mÑ, “chÞ l¹i h¸t ru con nh÷ng c©u h¸t ngµy x­a”, l¹i nui con lín khn b»ng c¶ t×nh yªu th­¬ng s©u nÆng cña ng­êi mÑ. TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5 VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí C©u 33 Trong bµi Sang n¨m con lªn b¶y, nhµ th¬ Vò §×nh Minh cã viÕt §i qua thêi Êu th¬ Bao iÒu bay i mÊt ChØ cßn trong êi thËt TiÕng ng­êi nãi víi con H¹nh phóc khã kh¨n h¬n Mäi iÒu con thÊy Nh­ng lµ con giµnh lÊy Tõ hai bµn tay con. Qua o¹n th¬, t¸c gi¶ muèn nãi víi con iÒu g× khi con lín lªn vµ tõ gi tuæi Êu th¬ Gîi ý Qua o¹n th¬, ng­êi cha muèn nãi víi con khi lín lªnvµ tõ gi thêi th¬ Êu, con sÏ b­íc vµo cuéc êi thùc cã nhiÒu thö th¸ch nh­ng còng ¸ng tù hµo. §Ó cã ­îc h¹nh phóc, con ph¶i rÊt vÊt v¶, khã kh¨n v× ph¶i giµnh lÊy h¹nh phóc b»ng lao éng, b»ng i tay vµ khèi ãc cña chÝnh b¶n th©n m×nh khng gièng nh­ h¹nh phóc t×m thÊy dÔ dµng trong c¸c truyÖn êi x­a, nhê sù gióp ì cña ¤ng Bôt, Bµ Tiªn…. Nh­ng h¹nh phóc mµ con t×m ­îc trong êi thùc sÏ thËt sù lµ cña con do chÝnh bµn tay vµ khèi ãc cña con lµm ra, sÏ em Õn cho con niÒm tù hµo kiªu hnh. C©u 34 Trong bµi Con cß, nhµ th¬ ChÕ Lan Viªn viÕt vÒ lêi ru cña ng­êi mÑ nh­ sau Mai khn lín con theo cß i häc, C¸nh tr¾ng cß bay theo gãt i ch©n. Lín lªn, lín lªn, lín lªn... Con lµm g×? Con lµm thi sÜ. C¸nh cß tr¾ng l¹i bay hoµi khng nghØ, Tr­íc hiªn nhµ Vµ trong h¬i m¸t c©u v¨n. Hy nªu nh÷ng suy nghÜ cña em vÒ h×nh ¶nh con cß trong o¹n th¬ trªn. TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5 VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí Gîi ý - H×nh ¶nh con cß th©n th­¬ng lun g¾n bã víi tuæi häc trß ng©y th¬, trong s¸ng cña con “Mai khn lín con theo cß i häc / C¸nh tr¾ng cß bay theo gãt ch©n”. - Khi con lín lªn trë thµnh thi sÜ, h×nh ¶nh con cß vÉn lun gÇn gòi bªn con “I”, hiÖn ra ngay tr­íc hiªn nhµ vµ “trong h¬i m¸t c©u v¨n” ý nãi c©u v¨n cã chÊt th¬ Ñp Ï, bay bæng nh­ c¸nh cß tr¾ng th©n th­¬ng. C©u 35 §äc nh÷ng khæ th¬ sau trong bµi Ng­ìng cöa cña nhµ th¬ Vò QuÇn Ph­¬ng N¬i nµy ai còng quen N¬i bè mÑ ngµy ªm N¬i nµy ­a ti Ngay tõ thêi tÊm b Lóc nµo qua còng véi, Buæi Çu tiªn Õn líp Khi tay bµ, tay mÑ N¬i b¹n bÌ ch¹y tíi Nay con ­êng xa t¾p, Cßn d¾t vßng i men. Th­êng lóc nµo còng vui. VÉn ang chê ti i. H×nh ¶nh ng­ìng cöa cña ngi nhµ trong mçi khæ th¬ trªn gîi cho em nghÜ Õn nh÷ng iÒu g× Ñp Ï vµ s©u s¾c? Gîi ý H×nh ¶nh ng­ìng cöa qua mçi khæ th¬ gîi nh÷ng iÒu Ñp Ï vµ s©u s¾c - Khæ th¬ 1 Ng­ìng cöa th©n quen víi em ngay tõ thêi Êu th¬, chËp ch÷ng b­íc i trong tay bµ, tay mÑ “d¾t i vßng men”. Khæ th¬ 2 Ng­ìng cöa lµ n¬i chøng kiÕn sù vÊt v¶, lo toan cña bè mÑ nui con khn lín “N¬i bè mÑ ngµy ªm/ Lóc nµo qua còng véi”; lµ n¬i em gÆp gì b¹n bÌ trong niÒm vui gÆp mÆt “N¬i b¹n bÌ ch¹y tíi/ Th­êng lóc nµo còng vui”. - Khæ th¬ 3 Ng­ìng cöa cßn lµ n¬i ­a em “Buæi Çu Õn líp” Ó häc ­îc bao nhiªu iÒu hay, gÇn gòi víi bao thÇy c, b¹n bÌ mÕn th­¬ng. Khi em lín lªn, ng­ìng cöa th©n quen còng lµ n¬i d­a em Õn víi “nh÷ng con ­êng xa t¾p” »y ­íc m¬ vµ hi väng ãn chê. §Ò 36 Trong bµi Dõa ¬i, nhµ th¬ Lª Anh xu©n cã viÕt Dõa vÉn øng hiªn ngang cao vót, L¸ vÉn xanh rÊt mùc dÞu dµng, RÔ dõa b¸m s©u vµo lßng Êt, Nh­ d©n lµng b¸m chÆt quª h­¬ng. TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5 VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí Em hy cho biÕt h×nh ¶nh c©y dõa trong o¹n th¬ trªn nãi lªn nh÷ng IÒu g× Ñp Ï cña ng­êi d©n miÌn Nam trong kh¸ng chiÕn chèng MÜ? Gîi ý - C©u Dõa vÉn øng hiªn ngang cao vót cã ý ca ngîi phÈm chÊt kiªn c­êng, anh dòng, hiªn ngang, tù hµo trong chiÕn Êu. - C©u L¸ vÉn xanh rÊt mùc dÞu dµng ý nãi phÈm chÊt v cïng trong s¸ng, thuû chung, dÞu dµng, Ñp Ï trong cuéc sèng. - C¸c c©u RÔ dõa b¸m s©u vµo lßng Êt/ Nh­ d©n lµng b¸m chÆt quª h­¬ng ýnãi phÈm chÊt kiªn c­êng b¸m trô, g¾n bã chÆt che xvíi m¶nh Êt quª h­¬ng miÒn Nam. §Ò 37 T¶ c¶nh Ñp ë Sa Pa nhµ v¨n NguyÔn Phan H¸ch viÕt Tho¾t c¸i, l¸c ¸c l¸ vµng r¬i trong kho¶nh kh¾c mïa thu. Tho¾t c¸, tr¾ng long lanh mét c¬n m­a tuyÕt trªn nh÷ng cµnh µo, lª, mËn. Tho¾t c¸i, giã xu©n h©y hÈy nång nµn víi nh÷ng bng hoa lay ¬n mµu en nhung hiÕm quý. Em cã nhËn xt g× vÒ c¸ch dïng tõ, Æt c©u ë o¹n v¨n trªn? Nªu t¸c dông cña c¸ch dïng tõ, Æt c©u ã? Gîi ý - NhËn xt Dïng 3 lµn tõ ng÷ “tho¾t c¸i” iÖp ng÷ ë Çu c©u; c©u 1 ¶o bæ ng÷ “l¸c ¸c” lªn tr­íc; c©u 2 ¶o vÞ ng÷ “tr¾ng long lanh” lªn tr­íc. - T¸c dông §iÖp ng÷ “Tho¾t c¸i” gîi t¶ c¶m xóc ét ngét ngì ngµng, nhÊn m¹nh sù thay æi nhanh chãng cña thêi gian, Õn møc g©y bÊt ngê; dïng ¶o ng÷ Ó nhÊn m¹nh, lµm næi bËt vÎ Ñp nªn th¬ cña sù biÕn æi vÒ c¶nh s¾c thiªn nhiªn ë Sa Pa. §Ò 38 Trong bµi Bãc lÞch, nhµ th¬ Bïi KiÕn Quèc cã viÕt Ngµy hm qua ë l¹i Trong vë hång cña con Con häc hµnh ch¨m chØ Lµ ngµy qua vÉn cßn. Nhµ th¬ muèn nãi víi em iÒu g× qua o¹n th¬ trªn Gîi ý Nhµ th¬ muèn nãi KÕt qu¶ häc tËp ch¨m chØ cña ngµy hm qua ­îc thÓ hiÖn râ trªn trang vë hång Ñp Ï cña tuæi th¬;’ nã sÏ ­îc l­u gi÷ mi mi cïng víi thêi gian. V× vËy cã thÓ nãi ngµy hm qua sÏ khng bao giê bÞ mÊt i. TUYỂN TẬP 88 BỘ ĐỀ CẢM THỤ VĂN HỌC – LỚP 5

88 de cam thu van hoc lop 5